Zhvillimi i bujqësisë

Prioriteti i Qeverisë është zmadhimi i sipërfaqeve bujqësore dhe i kontributit dhe cilësisë së prodhimeve bujqësore. Kjo do të thotë edhe të hyra më të larta në të gjitha familjet që merren me bujqësi dhe blegtori. Politika do të orientohet edhe ndaj zmadhimit të kapaciteteve industriale - përpunuese që do të orientohen drejt eksportit dhe do të krijojnë prodhime me vlerë më të lartë të shtuar. Detyrat më të rëndësishme në fushën e bujqësisë janë: orientimi i subvencioneve bujqësore drejt ekonomive bujqësore fitimprurëse dhe të orientuara ndaj tregut; transparencë të mjeteve buxhetore nga programi nacional për bujqësi dhe zhvillim rural; konsolidim dhe zmadhim të tokës bujqësore për ekonomi dhe integrim horizontal të subjekteve në sektorin e bujqësisë dhe të ushqimit dhe formimit të kooperativave.

Qeveria e Republikës së Maqedonisë do të sigurojë mbështetje financiare për bujqësinë në shumë prej 160 milion euro. Përveç kësaj, stimulimet plotësuese financiare do të jenë në dispozicion për zmadhimin e sipërfaqeve bujqësore dhe të bagëtisë kryesore. Mbështetja e zmadhuar do të zhvillohet paralelisht edhe me drejtësinë dhe transparencën e zmadhuar me qëllim që mjetet të shkojnë tek bujqit dhe blegtorët e duhur. Për këtë qëllim, plotësisht do të vihet në përdorim sistemi i cili në bazë të incizimeve të ajrit, do ta përcaktojë gjendjen aktuale të tokës bujqësore, kështu që do të zvogëlohen mundësitë për keqpërdorim. Gjithashtu, sistemi do të ndryshohet për të përshpejtuar dhe thjeshtëzuar procedurat për dhënien e subvencioneve dhe qasjen më të lehtë në fondet e BE-së për zhvillim rural.

Në pajtim me reformat e parapara në sistemin tatimor, qytetarët të cilët si veprimtari themelore e kanë bujqësinë dhe i përmbushin kushtet për tatimin paushall, do të lirohen nga pagesa e tatimit.

Do të mundësohet që popullata më e moshuar bujqësore, me stazh prej 15 vite dhe me moshë prej 64 vite, të jetë shfrytëzues i pensionit.

Qeveria do të vendos subvencione për naftën për mekanizimin bujqësor me mekanizëm për parandalimin e keqpërdorimeve të mundshme.

Qeveria do të parasheh obligim që pagesa e prodhimeve të grumbulluara bujqësore të bëhet më së voni 90 ditë pas blerjes së realizuar. Në ligj do të vendoset obligim për garanci bankare për blerjen e planifikuar të prodhimeve bujqësore. Për këtë qëllim, Qeveria do të ndërmjetësojë në negociatat midis prodhuesve dhe grumbulluesve të prodhimeve bujqësore (grurë, oriz, kultura të kopshtarisë, fruta, rrush dhe të tjera) dhe për ato do të caktojë blerjen dhe çmimet e blerjes më së voni 30 ditë para fillimit të blerjes.

Në lidhje me tokën bujqësore, Qeveria do të ndërmerr këto masa dhe aktivitete:

Rishikim i tokës së dhënë shtetërore bujqësore dhe kategorizim i tokës në bazë të cilësisë, nga e cila do të varet madhësia dhe kohëzgjatja e koncesionit. 

Rajonizim i bujqësisë sipas kushteve të tokës dhe ato klimatike të rajoneve për prodhimtari të planifikuar bimore dhe blegtorale dhe përpilim të listave të kulturave dhe llojeve të rekomanduara, duke i pasur parasysh edhe prodhimet tradicionale. 

Rritja e tokës bujqësore do të bëhet nëpërmjet proceseve të këmbimit të parcelave me ose pa ndryshimin e formës së tyre, deri në ndryshimin e kufijve të parcelave tokësore që të fitohen sipërfaqe tokësore e zmadhuara me formë të duhur, e përshtatshme për prodhim bujqësor. 

Përveç kësaj, sipërfaqet që mund të përpunohen do të zmadhohen duke investuar në sistemet hidromeliorative. 

Qeveria do të vendos mundësi për mbështetje të zmadhuar financiare për bujqit deri në moshën 35 vjeçare, deri në pesë vjet nga periudha e fillimit me veprimtarinë bujqësore. Bujqit e rinj deri në 35 vite do të lirohen nga qiramarrja e tokës shtetërore bujqësore në periudhë prej 3 vite dhe do të sigurohet pjesëmarrje më e madhe e shtetit në shpenzimet për mekanizëm bujqësor. Për shfrytëzimin më të lehtë të mjeteve IPARD, Qeveria do të vendos mbështetje financiare për interesin e kredive të marra nga bankat komerciale të dedikuara për investime nga programet IPARD.

Qeveria do të vendos masa për stimulimin e prodhimtarisë së ushqimit për bagëti, kultura alternative, prodhimtarinë organike, material për mbjellje i prodhuar dhe i plasuar nga kultura të kopshtarisë, prodhimin e kategorisë më të lartë të materialit për mbjelle, ndërtimin e infrastrukturës deri te fermat malore që kanë qasje të vështirësuar. Do të nxitet ndërtimi i kapaciteteve magazinore bashkëkohore dhe i qendrave për blerje dhe shpërndarje në zonat prodhuese për prodhime specifike të bujqësisë me kapacitet i cili do të jetë mbi 5.000 tonelata, si dhe krijimin dhe mbrojtjen e prodhimeve me markë të njohur, shenjë për cilësinë ose prejardhjen gjeografike.

Qeveria do të propozojë ndryshimin e Ligjit për duhan ku blerja e duhanit do të rregullohet duke u klasifikuar në tre klasa cilësore dhe sipas përfaqësimit në përqindje të vjeljes (e ulët, e mesme dhe e lartë).

Përkrahja për zhvillimin e industrisë së përpunimit do të realizohet nëpërmjet bashkëfinancimit të ndërtimit dhe rikonstruksionit të objekteve prodhuese, furnizimit të pajisjes për kantinat e verës, përpunimit të frutave dhe perimeve, përpunimit të qumështit dhe prodhimit të produkteve të qumështit. Si pjesë e kësaj politike, do të jepen lokacione në tokën e urbanizuar shtetërore në rajonet më të mëdha të prodhimtarisë (Strumicë, Valandovë, Gjevgjeli, Manastir, Prilep, Rosoman, Berovë, Resnjë, Ohër, Tetovë, dhe në rajone të tjera).

Me qëllim që të zmadhohet cilësia e produkteve, Qeveria do të mbështetë instalimin e stacioneve digjitale hidrometeorologjike në çdo rajon prodhues. Do të garantohet mbrojtje më e sigurt dhe më e lirë e mbjelljeve dhe plantacioneve për të reduktuar përdorimin e pesticideve. Në këtë drejtim, do ta përforcojmë kontrollin gjatë importit dhe shitjes së pesticideve.

Në blegtori, do të inkurajojmë dhënien e tokës bujqësore shtetërore blegtorëve të duhur, rritje për 20% të subvencioneve bazë për blegtorët e regjistruar me qëllim që të stimulohet zhvillimi dhe profesionalizmi në blegtori si veprimtari themelore, përkrahje financiare për fermerët e rinj gjatë blerjes së bagëtisë së parë, zmadhim të mbështetjes së prodhuesve të qumështit dhe përkrahje për inseminim artificial të deleve dhe fitimin e prodhimit të sinkronizuar të qengjit, i konfekcionuar sipas peshës për eksport në BE.

Shëndeti i kafshëve është faktori kyç në sigurimin e ushqimit të shëndetshëm të qytetarëve të Republikës së Maqedonisë dhe në zmadhimin e eksportit. Do të ulet shkalla e TVSh-së për barna veterinare, do ta ndërmarrim regjistrimin e preparateve veterinare-mjekësore nga BE-ja, do ta subvencionojmë vendosjen e metodave të reja të akredituara dhe akreditimin e laboratorëve që merren me kontrollin e sigurisë së ushqimit për eksport dhe për tregun e brendshëm.

Do të formojmë fondin e ndërhyrjes i dedikuar për sektorin bujqësor-ushqimor për stabilizimin e të hyrave të bujqve si kompensim gjatë rënies së konsiderueshme të tyre.

Qeveria do ta zbatojë Strategjinë për zhvillim të qëndrueshëm të pylltarisë në Republikën e Maqedonisë, me pjesëmarrjen e të gjithë faktorëve relevant nga sfera e pylltarisë dhe gjuetisë, si dhe të qytetarëve nëpërmjet organizatave joqeveritare. Në këtë drejtim, do të transformohet NP „Pyjet e Maqedonisë” në drejtim të udhëheqjes së përgjegjshme, zmadhimit të produktivitetit dhe rezultateve të konsiderueshme financiare.

Një objektiv i rëndësishëm i Qeverisë do të jetë rritja e fondit të pyjeve në Republikën e Maqedonisë dhe ruajtja shumë më cilësore e pyjeve dhe mbrotja nga prerja e paligjshme me kalimin e sektorit për polici pyjore nga Ministria e Bujqësisë, Pylltarisë dhe Ekonomisë së Ujërave, në kompetencë të Ministrisë së Punëve të Brendshme.