Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski, me rastin e shënimit të Ditës së Kryengritjes Popullore - 11 Tetorit, sot në Kumanovë në Memorialin Përkujtimor, mori pjesë dhe mbajti fjalim në manifestimin solemn nën sloganin "Gjithmonë në anën e drejtë”.
Kryeministri Kovaçevski tha se shënimi i kësaj feste është vazhdimi dhe drejtimi për të ardhmen tonë, ndërsa beteja jonë e sotme është që të vazhdojmë në rrugën e progresit dhe paqes, duke mos lejuar që askush dhe asgjë të na pengojë në këtë rrugë.
Në vazhdim është fjalimi i plotë i Kryeministrit Kovaçevski:
“Të nderuar qytetarë,
Të nderuar përfaqësues të Unionit të Luftëtarëve të Luftës Nacionalçlirimtare,
Të nderuar deputetë dhe ministra,
I nderuar kryetar i Komunës së Kumanovës,
Të nderuar miq – përfaqësues të bashkësisë ndërkombëtare,
Të nderuara media,
Të nderuar të pranishëm në Kumanovën revolucionare, në Ceremoninë qendrore, për nder të 1 Tetorit – Ditës së Kryengritjes, në Maqedoninë e sotme sovrane, të pavarur.
“Sot” është vazhdimi dhe drejtimi!
Ajo që bëjmë ne sot përcakton se ku do të jenë fëmijët tanë dhe vendi ynë - nesër!
Prandaj, me rëndësi të madhe është të jesh në anën e drejtë!
Zgjedhja e paraardhësve tanë tregon se - të jesh në anën e drejtë, do të thotë të zgjedhësh rrugën e paqes dhe përparimit!
Dhe sot, përsëri, beteja jonë sot është pikërisht e tillë - të vazhdojmë drejt rrugës së paqes dhe përparimit, duke mos lejuar që askush, asgjë, asnjëherë të na pengojë këtë rrugë!
I tillë është përbetimi, i tillë është amaneti i ndërtuar dhe i lënë nga të parët tanë, të cilët gjithmonë dhe me vendosmëri zgjodhën anën e duhur.
Prandaj, për çdo njëri që e respekton të kaluarën maqedonase dhe e do atdheun e tij, ky është udhërrëfyesi i vendimeve sot dhe nesër! Dhe gjithmonë, në të gjitha kohët!
Në fletoren e historisë së Maqedonisë thuhet se 11 tetori 1941 shënoi fillimin e kryengritjes antifashiste dhe të Luftës Nacionalçlirimtare. Por kjo nënkuptonte edhe vazhdimin e angazhimeve liridashëse për vetë-rendësin dhe shtetësinë që nga Kryengritja e Ilindenit në 1903.
Me vendimin për t'iu bashkuar koalicionit antifashist, vendi ynë në vitin 1941 doli në krah të lirisë, drejtësisë, mbarë njerëzimit përparimtar, kundër fashizmit dhe nazizmit shkatërrues në botë.
Të udhëhequr nga ideja e lirisë së Ilindenit, populli maqedonas dhe të gjithë popujt në vendin tonë, në vitin e 41-të, formuan çetat e para partizane që u shndërruan në një ushtri të mirë organizuar, mbi njëqind mijë, popullore-çlirimtare, e cila pas katër vjetësh, luftoi për idealin liridashës.
Tatimi i kësaj fitoreje është në gjak: vuajtje dhe humbje njerëzish, shtëpish dhe dëme të mëdha ekonomike.
Por Republika e sotme e Maqedonisë së Veriut ekziston falë kësaj lëvizjeje fitimtare antifashiste nacionalçlirimtare të 11 tetorit, suksesi politik i së cilës ishte seanca e parë e KAÇKM -ës, kur populli zyrtarizoi idealin e shtetit të vet maqedonas.
Kjo është një e vërtetë e pamohueshme!
Dhe ne si qytetarë jemi dhe duhet të jemi përjetësisht mirënjohës!
Dhe shumë e rëndësishme, të nderuar qytetarë, të gjithë ne sot jemi në anën e duhur, në rrugën e përparimit dhe të paqes, sepse luftëtarët e Luftës Nacionalçlirimtare në vitin 1941 luftuan dhe na treguan rrugën, kur në Luftën e Dytë Botërore ata refuzuan okupatorin dhe ata zgjodhën për lirinë dhe shtetësinë.
Këtë vazhdimësi, për të qenë në anën e duhur, e ruajtën edhe gjeneratat e historisë së re maqedonase, kur në vitin 1991, gjatë shpërbërjes së Jugosllavisë së atëhershme, hodhën poshtë një përçarje dhe luftë të re, u bashkuan në dallimet etnike dhe të gjitha dallimet e tjera dhe zgjodhën një mënyrë paqësore për të krijuar një Republikë të pavarur të Maqedonisë.
Ne qëndruam në anën e duhur edhe me anëtarësimin në Kombet e Bashkuara, ku siguruam njohjen ndërkombëtare të gjuhës maqedonase, të identitetit tonë maqedonas dhe të shtetit tonë të përbashkët të popujve të barabartë: Maqedonas, Shqiptarë, Turq, Serbë, Vlleh, Rom, Boshnjakët dhe të gjithë të tjerët - në Maqedoninë e vetme, sovrane dhe të pavarur.
Ne ishim në anën e duhur edhe kur në vitin 2001, me nënshkrimin e Marrëveshjes Kornizë të Ohrit, penguam që konflikti ndëretnik të shndërrohej në luftë civile.
Ne qëndruam në anën më të madhe të vërtet edhe në vitin 2017 kur rivendosëm demokracinë në vend, pas një rrjeti paqëndrueshmërie dhe izolimi në nivel të brendshëm dhe ndërkombëtar.
Ne e vendosëm veten në anën e duhur kur vendosëm të ndërtonim një shoqëri për të gjithë dhe si një shtet funksional, multietnik, Evropën në miniaturë. Modeli ynë unik dhe i qëndrueshëm i demokracisë është ajo që bota na sheh dhe na njeh sot. Ne jemi të njohur rajonalisht, evropianisht dhe ndërkombëtarisht si faktor stabiliteti, sigurie dhe zhvillimi.
Ne qëndruam në anën e vërtet edhe në vitin 2018, me nënshkrimin e Marrëveshjes së Prespës, pas së cilës u bëmë anëtari i 30-të i plotë i NATO-s. Sot, në kushtet e kërcënimeve të paqes në një kontekst global, kuptohet kuptimi i vërtetë i këtij vendimi të vështirë, por të vetëm korrekt, me të cilin forcuam kufijtë territorialë të vendit tonë në hartën evropiane dhe botërore.
Jemi përballë sfidës së realizimit të integrimit evropian dhe të anëtarësimit me të drejta të plota në Bashkimin Evropian, që është synimi ynë i dytë po aq i rëndësishëm strategjik kombëtar dhe shtetëror.
Bashkimi Evropian, qartë dhe me zë të lartë, në dokumente, përmes liderëve evropianë dhe në veprim, në komunikimin formal që është në dispozicion të të gjithë qytetarëve, çdo ditë, por edhe në mënyrë të përhershme konfirmon njohjen e gjuhës maqedonase dhe të identitetit maqedonas.
Ne kemi mbështetje të plotë edhe në zhvillimin e shtetit tonë qytetarë multietnik.
Praktika jonë e vlerave evropiane në promovimin e marrëdhënieve të fqinjësisë së mirë respektohet pa mëdyshje.
Vlerësohen edhe përcaktimet tona, me të cilat jemi vendosur plotësisht në përputhje me politikat e BE-së për pozicionet në luftën në Ukrainë.
Ashtu si gjatë Luftës së Dytë Botërore, njerëzit e vendit tonë u vunë në anën e duhur në luftën kundër fashizmit, së bashku me popujt e vendeve evropiane dhe të SHBA-së për të arritur paqen dhe prosperitetin botëror - dhe sot jemi krah krah vendeve anëtare të BE-së dhe NATO-s, në anën e paqes dhe progresit botëror.
Në kushtet kur agresioni dhe lufta, papritur për shekullin XXI, rishfaqet, kontributi i të gjithëve në avancimin e mirëkuptimit dhe dialogut të ndërsjellë si përfitime qytetëruese është i rëndësishëm.
Ne kemi treguar me shembullin tonë dhe konkret me anëtarësimin në NATO, se është i mundur aplikimi i diplomacisë funksionale dhe të suksesshme për shtetin tonë, por edhe të përbashkët të aleatëve, interesave dhe vlerave tona.
Sot ulemi në një tryezë të përbashkët me liderët europianë, në Bashkimin Europian dhe pa ndërmjetës, personalisht, adresojmë sfidat aktuale me sigurimin e energjisë dhe ushqimit dhe vëmë në dukje e kërkojmë zgjidhje për të gjitha çështjet që i vlerësojmë si të rëndësishme.
Ky është përfitimi i negociatave me Bashkimin Evropian!
Na duhet anëtarësimi në Union për të garantuar zhvillimin e vendit, sipas parimeve dhe standardeve demokratike evropiane.
Por edhe Bashkimi Evropian ka nevojë për ne, si faktor stabilizues në rajonin e Ballkanit Perëndimor.
Kjo mundësi historike nuk duhet humbur dhe nuk do të humbet!
Për ne, në vend, është më e rëndësishme dhe e nevojshme të vazhdojmë me hapat e ardhshëm të përshpejtuar në integrimin evropian.
Të zgjedhësh për të vazhduar integrimet evropiane deri në anëtarësimin e plotë në BE sot do të thotë të jesh sërish në anën e duhur!
Këto zgjedhje janë përpara brezave të sotëm dhe të kësaj lidershipi politik përparimtar të shtetit.
Qeveria dhe unë si Kryeministër jemi të gatshëm të udhëheqim rrugën drejt anëtarësimit të plotë në BE, me mbrojtje të plotë dhe të qëndrueshme të interesave kombëtare dhe shtetërore.
Njëkohësisht, bëj thirrje për angazhim maksimal në zgjidhjen e kësaj sfide tonën brezash, me sjellje të përgjegjshme nga ana e të gjithë deputetëve dhe të gjithë aktorëve politikë e shoqërorë në vend.
Do të përsëris se nuk ka rrugë të lehtë drejt një qëllimi të vlefshëm.
Historia shënon se realizimi i çdo ideali kërkon vendosmëri, përpjekje dhe besim të patundur.
Gjatë gjithë historisë sonë, deri më sot, janë marrë vendime të vështira që kanë kërkuar sakrifica të ndryshme.
Gjatë Luftës së Dytë Botërore ishin viktimat njerëzore.
Sot, kur ne kemi dialog si mjet për të arritur zgjidhje pajtimi - askush nuk ka të drejtë të nëpërkëmbë veprat e luftëtarëve, sakrificën e tyre dhe besimin e tyre se një ditë e ndritshme, shumë shpejt, brezat tanë të rinj do të jetojnë në Maqedoninë e tyre të lindjes, i cili do të jetë një shtet anëtar i avancuar i BE-së.
Çdo brez përballet me sfidat e veta, të cilat kërkojnë një zgjedhje. Dhe askush nuk ka të drejtë të shmangë zgjedhjen se cila anë të qëndrojë - përpara, apo në stanjacion, në regres me pasoja të paparashikueshme për të ardhmen.
Partizanët, me respekt për të kaluarën, zgjodhën të shikonin nga e ardhmja e vendit të tyre, edhe nëse kjo do të thoshte të jepnin jetën e tyre.
Sot, të respektosh të shkuarën dhe të shikosh nga e ardhmja, do të thotë të vazhdosh në gjurmët e luftëtarëve të Luftës Nacionalçlirimtare, nga vorbulla e të cilëve lindi me mundim vendi ynë, dhe të mundësosh sërish përparimin e tij të mëtejshëm.
Nëse progresi i mëhershëm kërkonte bashkim për të arritur lirinë, dhe shtetin e vet të bazuar në gjuhën dhe identitetin e tij shekullor, pavarësinë, si dhe anëtarësimin në NATO - sot të jesh në anën e duhur do të thotë integrim evropian, zbatim i vlerave evropiane, arritjen e standardit evropian të jetesës, kontribut për paqen evropiane.
Sot, në kontekstin global të zhvillimeve, të qëndrosh në krahun e duhur do të thotë të ndihmosh për të siguruar përparimin dhe jetën e sigurt dhe ekonomike të qytetarëve.
Bllokada e ligjeve dhe masave në vend, e progresit ndërkombëtar, izolimi i shtetit - janë ana e gabuar! Dhe asgjë nuk mund ta justifikojë këtë lloj sjelljeje, sepse është një akt bashkëkohor i tradhtisë ndaj popullit dhe atdheut.
Nëse pranojmë se kuptimi i luftës antifashiste është i përjetshëm, se është pasqyrim i vazhdimësisë dhe kërkon vazhdimësi, atëherë progresi evropian i Republikës së Maqedonisë së Veriut është ana jonë e vërtetë dhe beteja jonë drejt suksesit të kësaj. plani.
Jam i vetëdijshëm për shqetësimin e shkaktuar nga tentativat për provokime sporadike dhe irrituese, të cilat herë pas here dhe qëllimisht stimulohen në vend, nga palët, interesi i të cilave janë reagimet – në kundërshtim me arritjen e synimeve strategjike shtetërore, apo me motive më të thella.
Por ne jemi plotësisht të përkushtuar për mbrojtjen e interesave shtetërore dhe për zgjidhjet institucionale, në përputhje me ligjet dhe sjelljet evropiane dhe në këtë mënyrë do të përballemi me sfida të tilla.
Ne besojmë se, si çdo gjë si deri më tani, mençuria jonë është njëkohësisht dera dhe çelësi i së ardhmes sonë evropiane – çelësi i sfidave dhe dera e zgjidhjeve.
Ata që janë të ngujuar në histori, robërojnë edhe historinë në vetë në vetvete dhe kështu ajo bëhet frena e tyre.
Por ne kemi një pikëpamje evropiane dhe synon të ardhmen, bazuar në historinë nga e cila mësojmë dhe të cilën e festojmë siç festojmë sot këtu në Kumanovë më 11 tetor.
Kështu, vlera e saj në vend të kurthit - çliron dhe çon përpara. Ky këndvështrim na vendos në anën e duhur dhe kështu na jep të drejtën të besojmë se do të kemi sukses në betejën e kohës sonë.
Ky është qëndrimi i Mirçe Acev, Steve Naumov, Kosta Solev Racin, Bajram Shabani, Hristijan Todorovski Karposh, Ibe Palikuqa, Mihajlo Apostolski dhe shumë luftëtarë të tjerë të njohur dhe të panjohur në LNÇ, të cilët vepruan sipas shembullit të Goce Dellçevit Dame Gruev, Jane Sandanski, Nikola Karev, Pitu Guli dhe ilindenasë të tjerë të shumtë, për bëmat e të cilëve kanë shkruar Slavko Janevski, Aco Shopov, Bllazhe Koneski, janë shkruar sot dhe do të shkruhen përgjithmonë në gjuhën maqedonase.
Të nderuar qytetarë, të nderuar të pranishëm
Në këtë vend të shenjtë, në Memorialin Përkujtimore në Kumanovë, shtëpinë e përjetshme të rreth 300 luftëtarëve që dhanë jetën në themelet e atdheut të tyre, shprehim respekt të sinqertë për të gjithë luftëtarët e luftës antifashiste dhe nacionalçlirimtare dhe dërgojmë Mesazhi se amaneti i shenjtë duhet të jetë në anën e duhur është pranuar, ruajtur, zbatuar dhe do t'u transmetohet gjeneratave të ardhshme, si gjithmonë, në emër të së ardhmes së mirë të Republikës së Maqedonisë.
Siç thotë një fjalë e urtë: Le të bëjmë diçka që ia vlen të lexohet, ose diçka që ia vlen të shkruhet.
Të nderuar qytetarë,
Më lejoni si kumanovarë të shpreh qëndrimin tim të ndershëm. Jam i nderuar dhe krenar që jam Maqedonas. Jam i nderuar dhe krenar që kam lindur në Kumanovë. Është përgjegjësia dhe detyrimi im më i madh, suprem që në një nga periudhat më të vështira të kem detyrimin për të udhëhequr vendin!
Atëherë, kur është më e vështira, kur duhet të tregosh guxim, ndershmëri dhe mbi të gjitha drejtësi dhe vizion! Si shumë bashkëqytetarë tanë të dikurshëm, të tashëm dhe të ardhshëm!
Sot dhe nesër, në një të ardhme të afërt, të gjithë bashkëqytetarët tanë, jam i bindur, do të tregojnë dhe dëshmojnë se mbështesin anën e duhur të bashkimit, të bashkëjetesës, të përparimit dhe të së ardhmes!
I gjithë vendi ynë, qytetarët tanë nuk kanë qenë kurrë në anën e gabuar, të vogël, meskine, të politikës ditore!
Kumanova jonë dhe e imja, vendi ynë, ka qenë gjithmonë me të vërtetë, sinqerisht, pa hezitim, në anën e duhur! Kështu ishte, kështu është, kështu do të jetë! Dhe e di që do të jetë vendimi i të gjithë qytetarëve tanë, në të gjitha qytetet dhe komunat tona!
Të gjitha vendimet e mëparshme dhe veçanërisht të ardhshme të vendit tonë dhe të Bashkimit Evropian do të tregojnë dhe dëshmojnë se gjuha jonë maqedonase është e njohur dhe e konfirmuar, identiteti ynë kombëtar është i njohur dhe i pranuar dhe se vendi ynë është i barabartë me të gjitha vendet evropiane!
Mund të ketë shumë skeptikë, politikanë, kalkulues e të ngjashme! Të tilla ka pasur në të kaluarën, ka tani dhe do të ketë në të ardhmen!
Por ju siguroj, ata nuk janë në anën e duhur!
Ata janë të gjithë në anën e gabuar!
E imja dhe e juaja Kumanova jonë, i gjithë vendi do të jetë dëshmitar se shumë shpejt do të pasojnë marrëveshje të shumta institucionale, politike, ekonomike dhe të sigurisë me Bashkimin Evropian, siç është Marrëveshja Frontex, të cilat do t'i negociojmë dhe nënshkruajmë në gjuhën maqedonase një gjuhë e barabartë me të gjitha gjuhët e Bashkimit Evropian. Është mënyra më e mirë dhe faktet e qarta që nuk na bëjnë qytetarë dhe shtete të barabarta me bashkëqytetarët e Bashkimit Evropian! Që në fillim të negociatave tona me Bashkimin Evropian, ne jemi plotësisht të bindur dhe të palëkundur në një gjë, ashtu si paraardhësit tanë - se identiteti ynë historik kombëtar, gjuhësor dhe kulturor shekullor maqedonas është i veçantë, i siguruar, i ruajtur dhe i promovuar! Tani dhe në të ardhmen!
Epo, kjo është mënyra për të mbrojtur dhe zhvilluar një vend!
Me zemër, me mendje, me shpirt, me besim, me dituri!
Dhe në kohë të vështira, dhe sot në kohë të këqija, dhe nesër në më të mirat!
Ju ftoj sinqerisht, si gjithmonë, të besojmë, dhe të japim më të mirën për veten tonë!
Të bashkuar në anën e duhur për të ecur përpara! Le të bëjmë fitoret tona më të mëdha si në të kaluarën sukseset më të mëdha në të tashmen dhe të ardhmen.
Gëzuar dhe të përjetshëm 11 Tetorin – Ditën e Kryengritjes! Rroftë qytetarët, rroftë Maqedonia e lirë dhe e pavarur!”.
Urime dhe qoftë i përjetshëm Dita e Kryengritjes Popullore – 11 Tetori, Rrofshin qytetarët, rroftë Maqedonia e lirë dhe e pavarur!”.