Me dinjitet dhe nderime shtetërore, nën moton “Shkrimi është universi ynë”, Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut shënoi festën shtetërore 24 Majin – Ditën e iluministëve mbarësllavë, vëllezërve të shenjtë Kiril dhe Metodi.

Në kuadër të shënimit dyditor të festës, që u mbajt në Ohër, djep i shkrim-leximit sllav, u mbajtën manifestime në të cilat mori pjesë dhe foli Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski. Në ngjarje morën pjesë përfaqësues nga Qeveria dhe kreu shtetëror, kori diplomatik, fusha e politikës, arsimit, shkencës, kulturës, si dhe nga sferat e tjera shoqërore.

Kremtimi i festës filloi më 23 maj me koncertin e ansamblit të harqeve “Anteo” në kishën Shën Sofia në Ohër. Në koncert morën pjesë Kryeministri Dimitar Kovaçevski, ministri i Punëve të Brendshme Oliver Spasovski, drejtoresha e “Verës së Ohrit”, Natasha Popoviq, deputetë, profesorë, shkencëtarë, gjuhëtarë, shkrimtarë.

Më 24 maj, përkujtimi vazhdoi me panel diskutimi me titull "Gjuha maqedonase në botën sllave", ku fjalën hyrëse e mbajti Kryeministri Kovaçevski, shkrimi i parë sllav - glagolitik, nga e cila buron shkrim-leximi maqedonas.

“Ajo që na bashkon çdo 24 maj dhe pse jemi sot këtu – janë fillimet e shkrim-leximit maqedonas, lidhur me veprimtarinë e Shkollës Letrare të Ohrit, universiteti i parë sllav në atë kohë, i themeluar pikërisht këtu, në Ohër. Si një Qeveri e përgjegjshme ndaj kësaj të kaluare të pasur kulturore e historike dhe ndaj popullit tonë, morëm vendime të vështira, shtetërore, me të cilat fillimisht siguruam kufijtë territorialë përmes anëtarësimit në NATO, e më pas forcuam e mbrojtëm gjuhën dhe identitetin tonë në fillimet e shek. negociatat me Bashkimin Evropian, vitin e kaluar. Ne e mbrojtëm gjuhën maqedonase, duke siguruar vazhdimësinë e saj. E vërteta për njohjen e gjuhës maqedonase, pastaj në Kombet e Bashkuara - dhe në Bashkimin Evropian, erdhi me Marrëveshjen për FRONTEKS, marrëveshja e parë e tillë ndërmjet Komisionit Evropian dhe Republikës së Maqedonisë së Veriut, në gjuhën maqedonase, pa ndonjë yll apo fusnotë në atë marrëveshje", tha Kryeministri Kovaçevski para panelit.

Për nder të shënimit të 24 majit, Ditës së iluministëve mbarësllavë Kirili dhe Metodi, delegacion qeveritar i kryesuar nga Kryeministri Dimitar Kovaçevski, së bashku me ministrin e Arsimit dhe Shkencës, Jeton Shaqiri dhe ministren e Mbrojtjes, Sllavjanka Petrovska, vendosi lule të freskëta dhe bëri homazhe për monumentin e vëllezërve të shenjtë Kiril dhe Metodi në sheshin e qytetit në Ohër.

Manifestimi qendror për kremtimin solemn të kësaj feste të madhe u mbajt në Pllaoshnik, vendi ku u themelua dhe funksionoi universiteti i parë sllav, Shkolla Letrare e Ohrit, themelues i së cilës ishte njëri nga nxënësit e vëllezërve të shenjtë Kiril dhe Metodi. , Shën Kliment i Ohrit. Kryeministri Kovaçevski në fjalimin e tij nga Pllaoshniku ​​tha se misioni është vazhduar, në gjurmët e Kirilit dhe Metodit, ne luftuam për gjuhën tonë dhe barazinë identitare në Evropë.

“Nga kjo tokë ne nxjerrim trashëgiminë e vjetër sllave, të Kirilit dhe Metodit dhe të Kishës Sllave, e cila është pjesë thelbësore e trashëgimisë kulturore të të gjithë popujve sllavë, përfshirë edhe timin, popullin maqedonas. Në gjurmët e iluministëve sllavë Kirili dhe Metodi, Shën Klimenti i Ohrit, pikërisht këtu, në Ohër, zhvilloi Shkollën Letrare të Ohrit. Ishte Universiteti i parë sllav në atë kohë dhe u shndërrua në një nga qendrat kulturore më të mëdha dhe më me ndikim, prej nga u përhap shkrim-leximi sllav. Këtë 24 Maj – Ditën e iluministëve mbarësllavë, të shenjtorëve Kirili dhe Metodi dhe Ditën e shkrimit sllav, e mirëpresim veçanërisht krenarë, sepse gjuha standarde maqedonase, gjuha jonë zyrtare, është e njohur dhe e pranuar në mënyrë të barabartë ndër gjuhët zyrtare në Bashkimin Evropian", tha Kryeministri Kovaçevski në ngjarjen qendrore në Pllaoshnik.

Në kuadër të shënimit të festës, bashkësia shkencore nga lëmia e gjuhës maqedonase miratoi një Deklaratë, me të cilën prof. Dr. Boban Karapejovski nga Departamenti i Gjuhës Maqedonase në Fakultetin Filologjik ptanë UKIM, e lexoi në manifestimin qendror në Pllaoshnik. Deklarata konfirmon vazhdimësinë shekullore hapësinore dhe kohore të gjuhës maqedonase dhe të dialekteve të saj në grupin e gjuhëve sllave, duke përfshirë faktikisht historinë, standardizimin, kodifikimin dhe të ardhmen e gjuhës maqedonase. Gjithashtu në Deklaratën se gjuha maqedonase jo vetëm që ka status të barabartë në familjen e gjuhëve evropiane dhe botërore, por rrugën e saj drejt së ardhmes nuk mund ta pengojë asnjë mohim, fusnotë, yll, shtesa dhe të ngjashme.

 

Krahas fjalimit të Kryeministrit Kovaçevski, në manifestimin qendror të Pllaoshnikut, përmes një programi kulturo-artistik të interpretuar nga aktorë të njohur maqedonas dhe performancës së korit të Shën Ahil Prespës nga Resnja, me shumë simbolikë ndaj veprës së iluministëve mbarësllavë të shenjtorëve Kiril dhe Metodi, u shënua kjo ditë e cila vendi ynë ka një rëndësi të madhe dhe thelbësore.

Deklarata në gjuhën maqedonase