Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski sot mori pjesë në seancën e Kuvendit dhe në përgjigje të pyetjeve të deputetëve u fokusua në masat kundër krizës të miratuara nga Qeveria për të ndihmuar qytetarët në kushtet e krizës globale ekonomike dhe energjetike. Kryeministri tha:
“Unë e përsëris vazhdimisht se nuk do të lëmë askënd të vetëm të përballet me pasojat e krizës ekonomike dhe energjetike, në të cilën ndodhet si Evropa ashtu edhe vendi ynë. Dhe të gjithë së bashku do ta kalojmë sepse Qeveria ndërhyn me përgjegjësi dhe me shpejtësi me masat e nevojshme mbështetëse për qytetarët dhe kompanitë dhe vazhdojmë të monitorojmë me vigjilencë situatën dhe të informojmë qytetarët për të. Para se të vija në pyetjet e sotme të deputetëve, së bashku me ministrin e Ekonomisë patëm një konferencë 60-minutëshe me shtyp, pikërisht lidhur me temën e krizës energjetike dhe masat e fundit që kemi prezantuar për sektorët në shtet. Në këtë drejtim është edhe pakoja e re e masave kundër krizës e miratuar së fundmi me vlerë mbi 360.2 milionë euro. Së bashku me masat e mëparshme që u miratuan menjëherë pas fillimit të detyrës së kësaj Qeverie, janë gjithsej 760 milionë euro masa kundër krizës.
Masat e reja i kemi miratuar pas analizave dhe diskutimeve të thella dhe të gjata me të gjitha palët e interesuara dhe për këtë arsye besojmë se janë gjithëpërfshirëse dhe se kanë për qëllim ata që kanë nevojë më së shumti”, theksoi Kovaçevski.
“Nga njëra anë, synimi im për këtë dimër është të shfrytëzojmë në maksimum burimet që kemi, kontaktet me miqtë tanë nga Evropa, nga rajoni, kontaktet me fqinjët më të afërt dhe të përmbushim planin tonë për sigurimin e burimeve e para se gjithëve energjinë elektrike për familjet, për shkollat, për spitalet, për ndërmarrjet. Nga ana tjetër, ne po marrim masa të synuara që do të jenë mbështetje për qytetarët më të rrezikuar, gjë që është edhe rekomandim i institucioneve financiare ndërkombëtare.
Në të njëjtën kohë, ne po përpiqemi të gjejmë një mënyrë për të zgjeruar atë që tashmë është një mbështetje për qytetarët dhe kompanitë për të siguruar një qasje gjithëpërfshirëse.
Kështu, me këtë ribalancim të buxhetit që u miratua në periudhën e kaluar, ne siguruam që masat si shkalla e taksës preferenciale prej 5% për shitjen e energjisë elektrike për amvisëritë, si dhe vazhdoi programi për varfërinë energjetike, me të cilin ne ndihmojmë financiarisht dhe drejtpërdrejt 4000 familje dhe u sigurojmë fatura të reduktuara për energjinë e konsumuar ose dru zjarri, ku këto familje marrin ndihmë deri në 200 euro gjatë vitit.
Vazhdon financimi i komunave për transformimin e energjisë dhe futjen e burimeve të rinovueshme të energjisë në vlerë prej 10.5 milionë euro përmes Ministrisë së Financave.
Po ashtu, po e shtyjmë vendosjen e taksës ekologjike, që është një ulje e planifikuar e të hyrave të Buxhetit deri në 25 milionë euro, për të mos u bërë mbingarkim kompanive”.
Mes tjerash, Kryeministri Kovaçevski u përgjigj në detaje pyetjeve se si të ndihmohen kompanitë që kanë nevojë të shtuar për energji dhe tha:
“I lirojmë kompanitë nga pagesa e TVSH-së kur importojnë gaz natyror dhe energji elektrike, energji termike apo energji ftohëse. Sido që të jetë lehtësimi shtesë prej 26 milionë eurosh për të ruajtur likuiditetin e tyre.
Kreditë e favorshme për investime në efiçiencë energjetike dhe burime të ripërtëritshme të energjisë, në vlerë prej 100 milionë euro përmes Bankës Zhvillimore të Maqedonisë së Veriut sipas parimit 1+2, vazhdojnë të ofrojnë mbështetje për kompanitë.
Nga prilli e deri më tani, ne kemi subvencionuar çmimin e tregut të energjisë elektrike me 80%. Që do të thotë se nëse nuk do të ishte ky subvencionim, qytetarët do të paguanin fatura 5 herë më të mëdha se sa paguajnë. E njëjta gjë vlen edhe për 72 mijë kompani në tregun e rregulluar që punësojnë 98% të punonjësve në vend.
Me buxhetin që po menaxhojmë gjatë vitit 2022 kemi ndarë edhe mjete shtesë që deri në fund të vitit të kemi subvencione për çmimin e energjisë elektrike dhe kështu do të vazhdojmë edhe vitin e ardhshëm sipas parashikimeve në vitin e ri. Buxheti që është vënë për shqyrtim para jush. Që të ndodhë e gjithë kjo do të ndahen gjithsej mbi 222.7 milionë euro për gjithë vitin. Fondet që ne i kemi ripërdorur që të mos shpenzohen për diçka që është planifikuar dhe nuk duhet të shpenzohen, por të shpenzohen për subvencionimin e qytetarëve në këto kushte krize. Nuk ka vetura për funksionerët, nuk ka konsum shtesë të energjisë elektrike dhe e shihni se Qeveria, institucioni që unë drejtoj, ka një kursim prej 32% të energjisë elektrike këtë muaj krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar”.
Kryeministri Kovaçevski foli edhe për ndihmën që Qeveria e Maqedonisë do ta realizojë në mënyrë aktive për kategoritë më të cenueshme të qytetarëve dhe tha:
“Gjithashtu, në Buxhet kemi planifikuar rritje të pagesës së ndihmës së njëhershme prej 3.000 denarë për përfituesit e ndihmës minimale të garantuar, që është 36.000 amvisëri për mbështetjen e të cilave janë ndarë afër 40 milionë euro.
Rritja e pensioneve sipas Metodologjisë së re për përllogaritjen e pensioneve për mbi 330 mijë pensionistë është llogaritur si në këtë Buxhet ashtu edhe në Buxhetin e vitit 2023. Në mars e rregulluam pensionin me 2.9%, më pas e rregulluam në shtator me 6.8%, që deri tani është gjithsej 10% rritje e pensioneve vetëm në këta 10 muaj të kësaj Qeverie. Me rritjen që do të pasojë marsin e ardhshëm nga 6% shtesë duke pasur parasysh parametrat e vendosur në Metodologjinë, kjo do të jetë rritja më e madhe e pensioneve në histori prej 16% në një vit kalendarik.
Kjo masë parasheh 73 milionë euro në Buxhet, të cilat janë të destinuara për pensionistët. Po ashtu vazhdojmë me subvencionimin e kontributeve për mbështetjen e pagave të punëtorëve në sektorin privat në vlerë të përgjithshme prej mbi 17 milionë euro, ku kompanitë që rrisin pagat e punëtorëve marrin subvencionim në pjesën e pagesës së kontributeve nga shteti.
Sigurimi i fondeve për rimbursimin e “TVSH-ja ime” për qytetarët në programin “TVSH-ja ime” me 18 milionë euro shtesë, në kohë krize, si dhe siguruam rimbursim të përshpejtuar të TVSH-së për kompanitë për të siguruar likuiditetin e tyre. Sepse të gjithë e mbajmë mend mirë, pavarësisht se cila parti, kush ka punuar në sektorin privat, për 11 vjet, si është kthyer TVSH-ja në shtet, nëse nuk je në listën e partisë, askush nuk të kthente TVSH-në. Dhe pas Oda e Ekonomisë u desh të mblidhej tek Aleksandër Pallas për të pritur 4 orë kryeministrin dhe kur u tha se mund t'ua kthente parat, u desh ta duartrokisnin, kanë kaluar ajo kohë, nuk ka kohë të tilla më. Rimbursimi i TVSH-së është i automatizuar, nuk është manual në Ministrinë e Financave të ish-kryeministrit, që u ulën bashkë dhe bërtisnin, ktheni TVSH-në kësaj kompanie, mos ia ktheni kësaj, kthejini këtij, edhe kësaj jo. Dhe së fundi, shoh të njëjtin ministër të Financave duke u ligjëruar komunave se si t'i rikuperoj ato. Por, VMRO-DPMNE-ja duhet të ketë parasysh dhe këshilla se çfarë lloj njerëzish caktuan për të krijuar politikë ekonomike për ta, pasi ata vetë i panë rezultatet më së miri, çfarë produkti u dhanë.
Në përputhje me këto rekomandime, të cilat i kemi koordinuar me institucionet financiare ndërkombëtare, me shoqatat e pensionistëve, me shoqatën e punëdhënësve etj, Me pakon e re të masave kundër krizës kemi siguruar 3.000 denarë në muaj, në 4 muajt e ardhshëm, ose gjithsej 12.000 denarë për gati 42.000 qytetarë nga kategoritë më të cenueshme. Sepse kjo nuk është një kohë me bollëk, kjo është një kohë solidariteti dhe këta janë njerëz që kanë të drejtën e sigurimeve sociale, njerëz që përdorin të drejtën e aftësisë së kufizuar, prindërit e fëmijëve me aftësi të kufizuara deri në moshën 26 vjeç që përdorin të drejtën për një shtesë të veçantë, personat me aftësi të kufizuara që përdorin të drejtën e ndihmës dhe kujdesit nga një person tjetër, personat me ndryshime më të rënda të përhershme në gjendjen e tyre shëndetësore, prindër të vetëm përfitues të NMG-së, si dhe personat e papunë. Për këtë masë janë ndarë gjithsej mbi 8 milionë euro.
Mbështetje direkte financiare prej gjithsej 6.000 denarë në 4 muajt e ardhshëm, 1.500 denarë në muaj kanë edhe pensionistët që marrin pension deri në 11.525. Në të njëjtën kohë kemi ofruar ndihmë direkte financiare prej gjithsej 3.000 denarë për pensionistët që marrin pension prej 11.525-14.000 denarë. Dhe këtë e përshëndeten shoqata e pensionistëve dhe partia e pensionistëve, sepse ata e dinë më së miri se tani është koha e solidaritetit, jo e bollëkut, kur ata që kanë më së paku duhet të marrin ndihmën më të madhe nga shteti.
Në periudhën e kaluar janë miratuar masa me të cilat kemi ofruar energji elektrike më të lirë nga 80 euro për megavat/orë për kompanitë nga industria përpunuese për uljen e çmimeve për të paktën 10% dhe nga 95 megavat/orë për të gjitha institucionet arsimore në vend, dhe shkollat e mesme fillore për të siguruar furnizim të pandërprerë me rrymë dhe në procesin arsimor, e njëjta gjë vlen edhe për objektet shëndetësore”, informoi Kryeministri Kovaçevski.
