Kovaçevski: Duke ndjekur gjurmët e Kirilit dhe Metodit, ne luftuam për gjuhën tonë dhe barazinë e identitetit në Evropë

Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski, në Ohër, mbajti fjalim me rastin e kremtimit solemn të 24 majit – Ditës së arsimtarëve gjithësllavë, vëllezërve të shenjtë Kiril dhe Metodi, dhe Ditës së shkrim-leximit sllav.

Manifestimi në të cilin morën pjesë përfaqësues nga Qeveria dhe nga kreu i saj, nga korri diplomatik, nga fusha e politikës, arsimit, shkencës, kulturës, si dhe nga sferat e tjera shoqërore, po mbahet në Plaoshnik, ku u themelua dhe funksionoi universiteti i parë sllav, Universiteti i Ohrit, shkolla letrare, themelues i së cilës është një nga nxënësit e vëllezërve të shenjtë Kiril dhe Metodi, Shën Kliment Ohri.

Vetë ngjarja e kësaj hapësire të shenjtë është një vërtetim i fortë i rëndësisë së burimit të shkrim-leximit dhe kulturës sllave në thesarin e sotëm të kulturave botërore.

Në vazhdim ju përcjellim fjalimin integral të Kryeministrit Kovaçevski:

“I nderuari nënkryetar i Kuvendit z. Misovski,

Të nderuar ministra në Qeveri,

Të nderuar përfaqësues të korrit diplomatik,

Të nderuar përfaqësues nga Kabineti i Presidentit Pendarovski,

Të nderuar akademikë, profesorë,

Të nderuar të pranishëm dhe përfaqësues të mediave,

Të nderuar qytetarë,

Kemi zgjedhur që këtë vit ta festojmë 24 majin, këtu, në Plaoshnik, vendi ku u themelua dhe funksionoi universiteti i parë sllav, sepse këtu është e vërteta e përjetshme dhe e pamohueshme për origjinën e gjuhës sonë maqedonase, të shkrim-leximit dhe kulturës sonë maqedonase, dhe pra të identitetit tonë maqedonas.

Sepse pikërisht në këtë tokë maqedonase shenjtorët Kirili dhe Metodi krijuan alfabetin  glagolitike, ata krijuan shkrim e këndim, nga i cili vazhdon të zhvillohet shkrim-leximi modern maqedonas.

Nga kjo copë tokë rrjedhim trashëgimia e vjetër sllave, e Kiril-Metodit dhe e Kishës Sllave, e cila është pjesë thelbësore e trashëgimisë kulturore të të gjithë popujve sllavë, përfshirë timin, tonin, popullin maqedonas.

Në gjurmët e edukatorëve sllavë Kiril dhe Metodi, Shën Klimenti i Ohrit, pikërisht këtu, në Ohër, zhvilloi Shkollën Letrare të Ohrit.

Ishte universiteti i parë sllav në atë kohë dhe u shndërrua në një nga qendrat kulturore më të mëdha dhe më me ndikim, prej nga u përhap shkrim-leximi sllav.

Dorëshkrime nga ajo shkollë e Ohrit gjenden sot pothuajse në të gjitha bibliotekat dhe institucionet e rëndësishme botërore.

Një nga trashëgimtarët e Klimentit, një nga luftëtarët më të mëdhenj për njohjen e gjuhës maqedonase, Krste Petkov Misirkov, thotë: “Fatmirësisht ekziston një kulturë dhe histori kombëtare maqedonase dhe ky fakt e armatos popullin maqedonas me një armë të pamposhtur në luftën e tij. për të drejtat e njeriut dhe për një jetë të lirë kombëtare, si anëtar i barabartë në numrin e kombeve kulturore”.

Dhe jam i bindur se Kliment i Ohrit  njëri nga nxënësit e vëllezërve Kiril dhe Metodi, dhe pasardhësit e tyre: Misirkov, Koneski, si dhe: Janevski, Andreevski, Shopov, Racin, Andreevski - sot do të krenohej me të gjithë ne.

Sepse, siç thotë një nga aktorët tanë më të rëndësishëm bashkëkohorë, Bllazhe Koneski, njëri nga kodifikuesit e gjuhës letrare moderne maqedonase, thotë: “Gjuha është i gjithë atdheu ynë”.

Por Koneski paralajmëron edhe se: “Nga ne varet nëse mjedisi gjuhësor do të rrezikohet apo jo”.

Dhe ne mbrojtëm mjedisin tonë gjuhësor, me vendime të vështira, burrështetas, të guximshme, siç i ka hije një Qeverie të përgjegjshme që vlerëson të kaluarën e saj të pasur kulturore dhe historike.

Me këto vendime fillimisht i siguruam kufijtë territorialë përmes anëtarësimit në NATO, e më pas e mbrojtëm gjuhën dhe identitetin maqedonas me fillimin e negociatave me Bashkimin Evropian vitin e kaluar. Ne jemi të përkushtuar fuqishëm për të ecur në këtë rrugë evropiane, për të siguruar që do të kemi cilësinë evropiane të jetës këtu në shtëpi.

Ne jemi të përkushtuar t'i japim një zë Evropës për të ofruar kushte për të rinjtë, njerëzit, për të jetuar, studiuar, punuar në vendin e tyre të lindjes. Të kemi dikë që flet, shkruan dhe krijon në gjuhën amtare maqedonase, sot dhe përgjithmonë në të ardhmen.

Pas 24 vitesh, në Institutin për Gjuhën Maqedonase janë punësuar 17 të rinj, magjistër, doktorantë dhe doktorë shkencash në maqedonishte.

Në mandatin aktual pesëvjeçar, ne kemi ofruar mbështetje për afirmimin e vazhdueshëm të gjuhës maqedonase, duke krijuar "Fjalorin interpretues të gjuhës maqedonase" të digjitalizuar.

Në këtë mandat është digjitalizuar drejtshkrimi maqedonisht.

5 majin e shpallëm Ditën e gjuhës maqedonase, për nder të 5 majit 1945, kur qeveria e parë e Republikës Popullore të Maqedonisë zyrtarizoi shkrimin modern maqedonas, duke shpallur alfabetin modern të gjuhës maqedonase.

Ky është shqetësimi ynë i vërtetë për gjuhën maqedonase – përmes veprave!

Dua ta dini se jemi të vendosur të mbështesim të gjitha projektet dhe iniciativat tjera në drejtim të edukimit dhe promovimit të përdorimit të gjuhës maqedonase dhe promovimit të saj në familjen evropiane dhe botërore të gjuhëve, identiteteve dhe popujve, ku tani i përkasim në mënyrë të barabartë.

Jemi të hapur për bashkëpunim me Departamentin e Gjuhës Maqedonase, Departamentin e Letërsisë dhe Kulturës Maqedonase, Departamentin e Letërsisë së Përgjithshme dhe Krahasuese dhe departamentet e tjera filologjike, si dhe me Institutin e Gjuhës Maqedonase dhe Letërsisë Maqedonase në Universitetin “Shwn Kirili dhe Metodi” në Shkup.

Këtij universiteti tonë të parë shtetëror - me këtë rast, në emër të Qeverisë dhe në emrin tim, i uroj festën e sotme të patronit.

Jemi të hapur për bashkëpunim me departamentet filologjike të të gjitha universiteteve të tjera në vend.

Të gjithë duhet të jemi të vetëdijshëm se afirmimi i shkrim-leximit, që në fazat më të hershme të shkollimit, çon përpara në zhvillimin kulturor dhe shoqëror.

Dy predikuesit, siç thotë Klimenti për mësuesit e tij Kirilin dhe Metodin, shkëlqenin në të gjithë universin, ata me një vepër të mirë dhe me besim të patundur kaluan si dielli, duke ndriçuar vendet e errëta me hapat e tyre.

Ata na krijuan, siç shkruhet në himnin për ta, një shkrim pansllavist, një dritë në errësirë ​​dhe një shkrim e këndim që rrezaton përjetë.

Prandaj themi se “Shkronja është universi ynë”.

Le të festojmë Ditën e edukatorëve sllavë, vëllezërve të shenjtë Kiril dhe Metodi, dhe Ditën e shkrim-leximit sllav, 24 maj!

Besimi i Kirilit dhe Metodit dhe angazhimi i tyre në veprimtarinë arsimore le të jetë frymëzim për trimëritë tona të ardhshme, që ato t'ua ndriçojnë rrugën brezave të ardhshëm.

Faleminderit për vëmendjen, qoftë e përjetshme gjuha maqedonase, qoftë i gjallë dhe i shëndetshëm populli maqedonas dhe të gjithë qytetarët e tjerë në vendin tonë. Qoftë e përjetshme, e përparuar dhe e begatë Republika Evropiane e Maqedonisë së Veriut.

 

Faleminderit."