Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski dhe Kryetari i Qeverisë së Republikës së Shqipërisë, Edi Rama, pas mbledhjes ndërqeveritare mbajtën konferencë të përbashkët për shtyp.
Dy kryeministrat shprehën edhe një herë kënaqësinë e tyre për bashkëpunimin intensiv të dy vendeve, procesin e integrimit evropian dhe mbështetjen e solidaritetin e ndërsjellë në kohë krize.
Në vazhdim është fjalimi i plotë i Kryeministrit Kovaçevski:
“Jam i nderuar që sot e prita mikun tim të dashur Edi, që Qeveria ishte mikpritëse e Qeverisë së Shqipërisë.
Siç thashë në fjalën time hyrëse në seancë, ne komunikojmë me Edin aq shpesh, bashkëpunimi mes ministrive dhe institucioneve tona, midis dy vendeve tona është aq i ngushtë, sa kam vërtet ndjenjën se sot jemi të gjithë bashkë si në shtëpi.
Edi dhe unë ndajmë një vullnet të fuqishëm politik për të zhvilluar bashkëpunimin. Të dy kemi treguar se çfarë do të thotë lidership i guximshëm dhe i përgjegjshëm i bazuar në vlerat evropiane dhe kjo është arsyeja pse Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria janë sot bashkë në rrugën evropiane.
Dhe këtu, para gjithë publikut maqedonas dhe shqiptar, dua të falënderoj Edin dhe Shqipërinë, për mbështetjen e tij, që morëm në periudhën e kaluar, veçanërisht këtë verë, kur ishim ulur në tryezën politike në Bruksel. duke biseduar për të nisur negociatat e merituara.
Edhe kur thamë JO edhe kur thamë PO, edhe pse nuk ishte e lehtë, ju Edi dhe delegacioni juaj dhatë mbështetjen tuaj të plotë. Disa njerëz nuk e besuan, por ja ku jemi sot, dy vendet me negociatat filluan, ne po ecim shpejt në rrugën evropiane.
Miqtë njihen në hall dhe a nuk kemi mjaft halle ne këtu në Ballkan, ndaj është mirë të kesh miq si Shqipëria. Është e qartë se së bashku mund të bëjmë shumë më tepër, dhe për këtë arsye, unë personalisht do ta kujtoj dhe do ta vlerësoj këtë mbështetje përgjithmonë.
Maqedonia e Veriut dhe Shqipëria janë një shembull real se si ndërtohen marrëdhëniet e mira fqinjësore. Në momentet kyçe për botën, ne bashkërisht kontribuojmë për paqen dhe sigurinë në Ballkanin Perëndimor, dhe me këtë edhe në Evropë.
Sot sfidat aktuale nga kriza globale ekonomike dhe energjetike po i kapërcejmë në solidaritet, si anëtarë të barabartë të NATO-s dhe partnerë të SHBA-së, në kuadër të nismës së Ballkanit të Hapur, në kuadër të procesit të Berlinit dhe përmes promovimit të marrëdhëniet dypalëshe.
Sot ne po hedhim themelet sesi do t'i zhvillojmë dy vendet tona ndërsa ecim së bashku në rrugën evropiane, se si t'i bëjmë vendet tona një vend më të mirë për të jetuar, për të konfirmuar se po punojmë shumë, por edhe për të dhënë shpresë që nesër do të jetë më mirë. Ne do të dalim nga kjo krizë së bashku, të solidarizuar dhe askush nuk do të mbetet vetëm.
Është shumë e lehtë të flasim për të kaluarën dhe atë që na ndan. Por të flasësh për zhvillim, për të ardhmen, se si të sigurosh një standard evropian dhe jetë në shtëpi, kërkon punë, kërkon përkushtim, kërkon vizion dhe lidership. Dhe ne e kemi atë. Dhe prandaj jam i bindur se do t'ia dalim mbanë të mbështesim të gjithë qytetarët e dy vendeve tona për ta kaluar dimrin e vështirë dhe për të premtuar se vitin e ardhshëm do të jetë më mirë dhe pak më i lehtë.
Mbledhjen e dytë të Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe Republikës së Shqipërisë këtu në Shkup, të cilën ia kushtuam zgjidhjeve konkrete për çështje aktuale për qytetarët dhe për shtetet dhe për të dy shtetet, është dëshmi e përpjekjeve tona.
Pak më herët përfundoi mbledhja ndërqeveritare, pas së cilës nënshkruam disa memorandume për nxitjen e bashkëpunimit pothuajse në të gjitha fushat, sigurisht me fokus të veçantë te energjia, drejt së cilës është drejtuar vëmendja e mbarë botës.
Për të siguruar burime të qëndrueshme të energjisë, ne nënshkruam një Memorandum Bashkëpunimi në sektorin e energjisë. Me këtë ne kemi krijuar një kornizë për përgatitjen dhe zbatimin e projekteve të përbashkëta energjetike, të cilat kryesisht kanë të bëjnë me infrastrukturën për gazin natyror dhe energjitë e ripërtërishme.
Sot dhe në të ardhmen, ne kemi një mundësi unike për të çuar përpara transformimin e energjisë që kemi filluar. Me një vizion të përcaktuar mirë, ne si vend tashmë po investojmë në industritë e së ardhmes, të cilat përveç se do të na ofrojnë pavarësi energjetike, do të hapin edhe mundësinë për më shumë vende pune dhe më mirë të paguara për qytetarët.
Siç edhe thashë, kjo krizë është edhe një mundësi për ne, për inovacion, për zhvillim, një mundësi për ta kthyer vendin në një qendër të energjisë së gjelbër, e cila me një plan dhe strategji të mirë mund të furnizojë rajonin dhe kontinentin me energji, të marra nga burime të ripërtërishme. Maqedonia e Veriut ka burime. Ka diell, ujë, tokë pjellore. Është përgjegjësia jonë t'i përdorim ato burime me mençuri dhe të sigurojmë një të ardhme më të mirë për qytetarët tanë. Dhe kjo është diçka për të cilën me të vërtetë ia vlen të mendohet, por të ndërmerren hapa konkretë.
Sigurisht që do të kontribuojë në aspektin tjetër të rëndësishëm për cilësinë e jetës së qytetarëve, gjegjësisht zhvillimin ekonomik, ku lidhja e shteteve është thelbësore. Prandaj, sot ne nënshkruam një Memorandum Mirëkuptimi për zhvillimin e lidhjes rrugore midis dy vendeve.
Përmes këtij Memorandumi përforcojmë përpjekjet e përbashkëta për ndërtimin dhe kompletimin e infrastrukturës rrugore në pjesën e Korridorit 8, me synimin për të lidhur të gjithë Korridorin 8 deri në vitin 2030.
E gjithë kjo, që po bëjmë sot, si vende dhe si rajon, do të na bëjë shumë më tërheqës për investitorët e huaj, që në fund do të nënkuptojë fabrika të reja, vende të reja pune të paguara mirë, do të thotë që të rinjtë tanë do të qëndrojnë këtu në vend në punë, për të ndërtuar të ardhmen e tyre dhe për të zhvilluar më tej atë që po fillojmë sot.
Edhe pjesa tjetër e memorandumeve që nënshkruam i referohet thellimit të bashkëpunimit mes dy vendeve për disa çështje të rëndësishme, tashmë keni pasur mundësinë të merrni pjesë në nënshkrimin e të gjitha marrëveshjeve dhe memorandumeve.
Ajo që dua të veçoj dhe veçoj ndër të tjerat që bëmë sot, që është një tjetër dëshmi konkrete e bashkëpunimit tonë të mirë dhe zhvillimit të besimit të ndërsjellë, është marrëveshja për kthimin e ikonave të eksportuara ilegalisht nga vendi ynë, që nga viti 2013. Për këto ikona, të cilat janë fryt i traditës së pasur vendase të ikonografisë nga shekulli i 19-të dhe janë pjesë e rëndësishme e trashëgimisë kulturore kombëtare, pas përfundimit të procedimit penal të zhvilluar nga organet gjyqësore në Tiranë, nëpërmjet Marrëveshjes së sotme, do të nisë një procedurë për kthim fizik në këtë vend.
Kam pasur një takim me kryepeshkopin e KOM-it z. z.Stefan dhe i kam premtuar njësoj si kur i kam premtuar se do të punoj për njohjen dhe vendosjen e unitetit kanonik të KOM-it me të gjitha kishat e tjera ortodokse, këtë e bëra. Gjithashtu i premtova se do të shkoj personalisht në Shqipëri dhe do t'i sjell në vendin tonë të 21 ikonat që ndodhen aty. Për këtë më duhet të falënderoj personalisht Edi Ramën, i cili së bashku me ministren e tij të Kulturës që punoi së bashku me ministren tonë të Kulturës, Bisera Kostadinovska, e bënë të mundur. Sot të gjithë mund të shohin një nga ato ikona këtu në Shkup dhe shumë shpejt, në ditët në vijim, të gjitha do të bashkohen në Shkup. Do t'ia dorëzoj kryepeshkopit të KOM-it në mënyrë që të gjithë besimtarët tanë ortodoksë nga vendi, nga i gjithë rajoni, por edhe të gjithë besimtarët e feve të tjera të gëzojnë pasurinë që ka Maqedonia e Veriut.
Kjo mbledhje e dytë ndërqeveritare është një vazhdimësi e asaj që u ra dakord në seancën e parë ndërqeveritare të mbajtur në Pogradec në Shqipëri. Që atëherë, ne kemi avancuar bashkëpunimin tonë si në kuadër të Ballkanit të Hapur ashtu edhe në Procesin e Berlinit përmes ndihmës dhe mbështetjes reciproke në përballimin e pasojave të krizës ekonomike dhe energjetike.
Dhe Bashkimi Evropian e sheh angazhimin tonë të përbashkët për zhvillimin ekonomik dhe më në fund e kuptoi se është gjithashtu në interesin e tij strategjik të sigurisë që Ballkani Perëndimor të jetë pjesë e Evropës. Se vendet e Ballkanit Perëndimor kanë lidershipe demokratike progresive dhe se tani është momenti për të siguruar rrumbullakimin e familjes evropiane. Ne, nga ana tjetër, nuk duhet të humbasim këtë zgjatje tw duarve nga partnerët tanë.
Dhe ne, BE, i kemi përmbushur të gjitha premtimet tona deri më tani dhe do të vazhdojmë t'i bëjmë.
Hapja e negociatave dhe fillimi i shfaqjes është një sukses i madh për të gjithë ne.
Në këtë kontekst, për ne ishte shumë e rëndësishme njohja nga Evropa e identitetit maqedonas dhe gjuhës maqedonase. Negociatat ishin të dhimbshme dhe të vështira, por arritëm të arrijmë atë për të cilën luftuam. Jo vetëm që e kemi ruajtur identitetin maqedonas dhe gjuhën maqedonase, por edhe e kemi ngritur në të njëjtin nivel me gjuhët e tjera të Bashkimit Evropian.
Dëshmi e këtij premtimi të realizuar ishte nënshkrimi i Marrëveshjes për FRONTEX, si marrëveshje e parë e tillë që e kemi nënshkruar së bashku me 27 vendet e tjera anëtare, në gjuhën maqedonase, pa asnjë shtesë, fusnotë apo shpjegim.
Jemi të respektuar si një demokraci funksionale e suksesshme, multietnike e qytetarëve të barabartë maqedonas, shqiptarë, turq, serb, vlleh, rom, boshnjak dhe të gjithë të tjerët që jetojnë këtu si një model i suksesshëm dhe i konfirmuar i Evropës në miniaturë.
Dhe e gjithë kjo na hapi hapësirë neve si vend që t'i qasemi zbatimit të hapave të tjerë të nevojshëm që pasojnë në Kuvend, me synimin për përfundimin e negociatave të anëtarësimit me BE deri në vitin 2030 në një proces dinamik. Nuk ka më vend për justifikime që do të pengonin procesin e integrimit europian të vendit tonë.
Në këtë drejtim, pres që të gjithë deputetët të jenë në lartësinë e detyrës, të tregojnë përgjegjësi në Kuvend dhe të vazhdojnë hapwrimin drejt BE-së me ritme të shpejta.
Anëtarësimi në Bashkimin Evropian është synim strategjik i Republikës së Maqedonisë së Veriut, ashtu siç është synim strategjik i Republikës së Shqipërisë. Së bashku filluam procesin e shqyrtimit dhe së bashku kemi mundësinë të përfundojmë negociatat dhe të bëhemi anëtarë të plotë të BE-së.
Së fundi, faleminderit për mbështetjen e madhe miqësore nga Republika e Shqipërisë gjatë anëtarësimit tonë në NATO. Është një tjetër pikë lidhjeje mes dy vendeve tona, ashtu si kujdesi për qytetarët shqiptarë në Maqedoninë e Veriut dhe kujdesi për qytetarët maqedonas në Shqipëri.
Më vjen mirë që e gjithë kjo që po ndajmë sot me qytetarët si produkt i këtij sesioni ndërqeveritar është një fushë e mundësive të hapura për të ecur së bashku dhe për të arritur qëllimin tonë të përbashkët strategjik, anëtarësimin e plotë në Bashkimin Evropian.
Faleminderit. Falenderoj edhe një herë kryeministrin Rama dhe të gjithë kolegët e tij nga Qeveria e Shqipërisë që ishin sot të pranishëm bashkë me ministrat tanë dhe mua”.