Kovaçevski: U hapën mundësi të reja për ekonominë dhe anëtarësimin në BE, bëj thirrje për bashkim dhe vendime të mençura

Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski, mbajti fjalim në Konferencën vjetore “Viti i mundësive të reja”, që sot dhe nesër mbahet në hotelin “Aleksandar Palas” në Shkup.

Konferenca mbahet me qëllim të konstatimit të rezultateve të punës së Qeverisë në vitin e kaluar dhe sfidat dhe perspektivat e planit socio-politik në vitin e ardhshëm.

Në fjalën e tij, Kryeministri Kovaçevski theksoi se në vitin 2022 Qeveria iu përkushtua dy drejtimeve të rëndësishme për qytetarët dhe vendin, ekonominë dhe ndërveprimet evropiane dhe njëkohësisht i zgjidhi sfidat e krizës globale-ekonomike dhe energjetike.

Në të njëjtën kohë, u bënë arritje të rëndësishme, të cilat hapën mundësi të reja për hapa të mëdhenj përpara në të dyja planet në vitin 2023, për të cilat Kryeministri Kovaçevski bëri thirrje për bashkim social dhe politik.
Në vazhdim është fjalimi i plotë i Kryeministrit Kovaçevski:

“Ne mund të tejkalojmë çdo pengesë, mund të zgjidhim çdo sfidë, ka një zgjidhje për çdo problem.

Vetëm nëse qëndrojmë të fokusuar në prioritetet. Këtë do të vazhdojmë ta bëjmë. Para nesh është një vit i mundësive të reja, për të cilat kemi punuar shumë dhe për të cilat kemi krijuar parakushte gjatë vitit të kaluar.

Janë të mundshëm dhe të nevojshëm hapa të rinj, për të gjithë në atdheun tonë.

Mund të kemi një cilësi jete dinjitoze, sipas standardeve europiane. Republika e Maqedonisë së Veriut mund dhe duhet të jetë pjesë e Evropës së sotme. Dhe së bashku me të gjithë ju jam i gatshëm të udhëheq rrugën e vetme dhe të zgjedhur drejt qëllimit. Viti i kaluar, 2022, ishte plot me sfida në kontekstin gjeopolitik.

Pas pandemisë dhe krizës ekonomike, solli sfida me të cilat vendet e botës nuk prisnin se do të përballeshin në shekullin e 21-të. Një luftë në territorin e një shteti sovran në Evropë, me rreziqe për paqen botërore. Për të siguruar ushqim. Për të siguruar energji elektrike. Për të ruajtur stabilitetin.

Sfidë për të gjetur zgjidhje për sprovat që i sjell dita, por edhe për të qëndruar të fokusuar në perspektivat – për shkak se njëra na është e rëndësishme për atë se si do të jetojmë sot, por tjetra, si do të jetojmë nesër. Republika e Maqedonisë së Veriut ka qenë gjithmonë në anën e duhur të historisë.
E zgjodhëm edhe këtë herë, pa rezerva, në linjë me politikën e jashtme të Bashkimit Evropian dhe të botës demokratike. Sepse ne e dimë mirë vlerën e paqes, në të cilën është e mundur vetëm të ndihemi të sigurt dhe të ecim përpara.

Në vitin pas nesh, që përputhet me përvjetorin e mandatit të kësaj Qeverie, shumë lehtë mund të kërkojmë justifikime se pse diçka nuk mund të bëhet. Ose, ne mund të udhëhiqemi nga mënyra se si diçka mundet: si të bëjmë, të përmirësojmë, të avancojmë.

Dhe ne vendosëm pikërisht kështu të punojmë. Gjatë këtij një viti të mandatit të Kryeministrit pata rastin të takoj shumë njerëz nga vende të ndryshme. Pjesën më të madhe e të kohës e përkushtova jashtë zyrës, sepse e di që, në pjesën më të madhe, e vërteta, njohuritë dhe zgjidhjet janë mes njerëzve.

Dhe shoh që ka shumë punëtorë, bujq, mësues, mjekë, ka edhe pronarë kompanish të mëdha dhe zejtarë dhe pronarë të ndërmarrjeve të vogla që punojnë shumë, me shumë mund, për të siguruar ekzistencë për veten, për familjet e tyre, për punonjësit e tyre.

Dhe me taksat që paguajnë kontribuojnë edhe në përparimin dhe ndërtimin e vendit tonë. Disa nga ata njerëz janë këtu në sallë, një pjesë e tyre do të na dëgjojnë përmes mediave, një pjesë mund edhe të mos na dëgjojnë, të ngarkuar me përgjegjësitë e tyre.

Por të gjithë ata - ju jeni motivimi im dhe burimi i forcës dhe besimit, se këtë rrugë që po ecim, të gjitha angazhimet ditë e natë për të siguruar nevojat e qytetarëve, për të siguruar të ardhmen evropiane të vendit, me të gjitha frenat dhe bllokimet, objektive apo të qëllimshme, që e gjithë kjo ia vlen. Ia vlen, sepse të çon në një qëllim të ndritshëm - të mirë për të gjithë ne dhe për të gjithë qytetarët tanë dhe vendin tonë.

Kur të martën, në mbledhjen e fundit të Qeverisë, konstatova se po përfundojmë mbledhjen e 121-të të Qeverisë, u ktheva në mbledhjen e parë të kësaj Qeverie. Ajo u mbajt më 17 janar të vitit të kaluar. Në rrethana normale, për 12 muaj, një Qeveri do të mbante 48 mbledhje – nga një mbledhje në javë. Pikërisht në një vit kemi mbajtur gati trefish më shumë, ose gjithsej 121 mbledhje të Qeverisë. Dhe ka të bëj vetëm me mbledhjet e rregullta.

Secili prej ministrave, në këtë Konferencë dyditore, do të ketë mundësinë të njoftojë para qytetarëve se çfarë është bërë në vitin e kaluar në dikasteret që ata drejtojnë.

Si Kryetar i Qeverisë, dua të theksoj se në vitin 2022, në kushte të një prej krizave më të mëdha botërore në Evropë, Qeveria arriti të mbrojë ekzistencën dhe standardin e qytetarëve nga rritja enorme e çmimeve të ushqimit dhe energjisë elektrike të shkaktuar nga kriza botërore ekonomike dhe energjetike dhe lufta që po zhvillohet në Ukrainë.

Por për herë të parë që nga pavarësia e shtetit, ne miratuam edhe një sërë vendimesh dhe zgjidhjesh sistematike dhe strategjike, me të cilat, konkretisht, u fokusuam në prodhimin strategjik dhe të qëndrueshëm të ushqimit vendor dhe prodhimin strategjik vendor të energjisë, duke u nisur nga potencialet natyrore. të vendit tonë. : tokë pjellore, diell, erë dhe ujë.

Me këto politika strategjike ne mundësojmë në afat të gjatë parashikueshmërinë në zhvillimin e ekonomisë dhe pavarësinë e shtetit kur bëhet fjalë për disponueshmërinë e ushqimit dhe energjisë.
Ne kemi vendosur synime të qarta ekonomike dhe evropiane dhe në ato dy drejtime do të çojmë përpara zhvillimin e vendit. 2023 është një vit i mundësive të reja, sepse në vitin 2022 hodhëm themele të shëndosha.

Konkretisht, vetëm një pjesë e tyre:
Ne e kemi rritur pagën minimale neto në mars 2022 në 18.000 denarë në muaj. Ajo është për 3.000 denarë më e lartë se paga minimale e vitit të kaluar në muajin prill, kur ishte 15.000 denarë. Me ndryshimet dhe plotësimet në Ligjin për pagën minimale, të cilin e miratuam, në vitin 2023, në përputhje me rritjen e kostos së jetesës, paga minimale do të jetë rreth 20.200 denarë.
Është rritur edhe paga mesatare neto, e cila në nëntor 2022 ka arritur në 33.000 denarë, tregojnë të dhënat e Entit Shtetëror të Statistikës. Është 4000 denarë më shumë se vitin e kaluar në të njëjtin muaj kur ishte 29000 denarë. Rritja e pagës minimale sigurisht që do të ndikojë në një rritje të mëtejshme të pagës mesatare.
Kemi rritur edhe pensionet në vitin 2022 dhe kemi siguruar pagesa të rregullta dhe të parakohshme dhe këtë vit vjen një rritje tjetër. Rreth 330 mijë pensionistë në vend tashmë marrin pensione më të larta duke filluar nga pensioni i shtatorit të vitit të kaluar. Pensionet janë rritur me 10 për qind në vitin 2022, që është një rritje historike e pensioneve në vetëm një vit.
Thashë që kemi kryer edhe masa afatshkurtra edhe sistematike, që në këtë vit 2023 të ketë rritje të re të pensioneve, sipas metodologjisë së re të llogaritjes, e cila parashikon përshtatjen e pensioneve sipas kostos së jetesës dhe rritja e pagës mesatare. Për një vit kalendarik, me këtë rritje, rritja e pensioneve do të jetë rreth 16%.

Me këtë zgjidhje sistematike i kemi siguruar pensionistët – kurrë më askush nuk do të luajë lojëra parazgjedhore me ta, sepse me Ligj e kemi garantuar rritjen e pensioneve.
Dua të theksoj se vendimet për pensionet janë marrë në bashkëpunim me Unionin e Pensionistëve, pasi vendimet për pagat i kemi marrë në bashkëpunim me sindikatat dhe odat ekonomike.
Këtë mënyrë gjithëpërfshirëse të punës e kemi aplikuar edhe me ngritjen e pagave të: të gjithë pjesëtarëve të mbrojtjes (mbi 2000 denarë); në polici (për një 5 përqind të ri); e mjekëve (me 5 për qind të reja, pra paga bazë e mjekëve specialistë është rritur me 40 për qind në 4 vjet); për të gjithë 25,000 mësuesit në shkollat fillore dhe të mesme (me 15 për qind); tek zyrtarët gjyqësorë, prokurorët publikë dhe policia e burgjeve (me 15 për qind).
Kemi krijuar kushte për një rritje të pagave së fundmi dhe në të ardhmen në arsimin e lartë.
Dhe ne do të kemi një qasje gjithëpërfshirëse për të gjitha vendimet e tjera që pasojnë në vitin 2023, veçanërisht kur bëhet fjalë për vendime të rëndësishme, duke përfshirë sigurimin e së ardhmes sonë evropiane.
Të vazhdoj:

Në vitin 2022, një nga vitet më të krizës në Evropë, faktet tregojnë se kemi një sasi rekord të investimeve të huaja direkte - 430 milionë euro, në zonat e zhvillimit teknologjiko-industrial. U krijuan 2300 vende të reja pune, me paga më të larta se mesatarja nacionale.

Në mënyrë që ne si shtet t'i ndihmojmë kompanitë, në përputhje me Ligjin për Mbështetjen Financiare të Investimeve, në vitin 2022 kemi paguar një ndihmë rekord shtetëror në vlerë prej 23 milionë euro për 410 kompani, të cilat punësojnë mbi 27 mijë punëtorë. Vitin e kaluar janë nënshkruar 277 kontrata të reja, që është numri më i madh i kontratave të nënshkruara që nga miratimi i ligjit.
Nëse shikojmë investimet kapitale, në vitin 2022 janë realizuar 90 për qind e projekteve të planifikuara, që është përqindja më e lartë e arritur në 10 vitet e kaluara, dhe shuma më e lartë historike prej 465 milionë euro, dhe atë në vitin më të krizës. . Në transport, p.sh., po ndërtohen dhe rehabilitohen 44 rrugë ekspres, kryesore dhe rajonale, ndërsa në pjesën më të madhe të tyre kanë përfunduar punimet, disa janë në zhvillim e sipër.
Në këtë moment është duke u zhvilluar aktivisht ndërtimi dhe rikonstruksioni i autostradave me gjatësi 59 kilometra.
Në arsim ka përfunduar ndërtimi i 3 objekteve shkollore dhe 3 të tjera janë në ndërtim e sipër. Ka përfunduar dhe ka nisur rikonstruimi i 29 objekteve shkollore në 21 shkolla. Siç njoftuam, do të vijojë rikonstruimi i 118 objekteve shkollore në tërë vendin.

Dhe do të fillojmë me rikonstruimiin e plotë të të gjitha 9 konvikteve studentore shtetërore.

Në shëndetësi është bërë prokurimi i pajisjeve diagnostikuese më bashkëkohore për 14 institucione shëndetësore publike, në bashkëpunim me Bankën Botërore, për të cilat është në proces instalimi dhe vlera totale e investimit është 13.6 milionë euro. Gjithashtu është siguruar një akcelerator i ri linear, një pajisje e re për terapi rrezatimi, një rezonancë e re magnetike, një tomografi e re kompjuterike.
Në të njëjtën kohë, mjekët privat kanë marrë një vlerë më të madhe të pikës të kapitacionit, nga 63 denarë për 75 ditë, ndërsa kapitacioni për stomatologët privat tani është rritur dhe arrin në 61 denarë për pacient.

Në fushën e mjedisit jetësor, një nga dy deponitë e fabrikës OHIS u pastrua nga izomerët e lindanit, të cilët prej dekadash përbënin rrezik për shëndetin e qytetarëve.

Gjithashtu, rreth 40 projekte janë realizuar ose janë në zhvillim e sipër. Mes tyre, nga Buxheti për vitin 2022 janë ndarë mjete në vlerë prej 3.2 milionë euro për ujësjellës për disa vendbanime dhe mjete në vlerë prej 1 milionë euro për rindërtimin dhe përmirësimin e sistemit kolektor dhe stacionit për spastrimin e ujërave në komunën e Dojranit.

Viti 2022 përmbyllet me realizimin e plotë të investimeve kapitale në Polici, me 78 objekte të Policisë të rikonstruktuara plotësisht, nga të cilat 7 vitin e kaluar, në një vlerë totale prej mbi 8 milionë euro.

Ne po modernizojmë Armatën sipas standardeve të NATO-s, për të cilat tashmë janë duke u zhvilluar disa projekte kapitale shumëvjeçare, blerja e automjeteve të blinduara të lehta nga SHBA-të, blerja e pajisjeve për mbrojtje ajrore, për të cilën është nënshkruar një marrëveshje me Francën, ndërsa gjithashtu janë kyçur marrëveshje për blerjen e sistemeve të artilerisë në bashkëpunim me Turqinë, si dhe për riparimin e helikopterëve transportues, me Republikën Çeke.

Në kuadër të angazhimeve, si pushtet ekzekutiv, kemi bërë gjithçka që varet nga ne për drejtësi efektive, sipas ligjeve të miratuara - dhe 5 gjykatat themelore, konkretisht në: Kavadar, Strumicë, Shtip dhe në Gjykatën Penale dhe Civile në Shkup janë pajisur me pajisje bashkëkohore TIK, si pjesë e planit të digjitalizimit në gjyqësor. Ndërsa nga nëntori i vitit 2022 do të jetë në funksion salla më e madhe e gjyqit digjital në shtet, në Idrizovë.

Në kushte kur i gjithë fokusi është te lufta kundër krimit dhe korrupsionit si sfidë në korniza nacionale dhe rajonale, hapësira për justifikime ngushtohet kur bëhet fjalë për sjelljen efikase dhe profesionale të autoriteteve kompetente. Dhe secili ka detyrim për të treguar rezultate për atë për të cilën paguhet nga qytetarët.

Për të përmbledhur, Qeveria ka shkurtuar shpenzimet joproduktive dhe në kushtet e krizës më të madhe në botë, arrin të kryejë rregullisht detyrimet e saj ndaj të gjithë qytetarëve dhe ndaj ekonomisë.

Vetëm në vitin 2022, kthimi i TVSH-së arrin në mbi 727 milionë euro, që është kthimi më i lartë i TVSH-së në ekonomi që nga pavarësia e shtetit deri më sot. Me këtë e përkrahim edhe më tej likuiditetin dhe konkurrencën e kompanive dhe e kemi rritur rimbursimin e TVSH-së për qytetarët nga 1800 denarë në 2100 denarë për tremujor. Me këtë mënyrë të kursimit, punës së përgjegjshme dhe fokusit në nevojat e qytetarëve, ne sollëm me kohë masat kundër krizës.

Pakoja e masave kundër krizës në vlerën mbi 760 milionë euro vlerësohet si ndihma më e madhe shtetërore në rajon, sipas të dhënave të Bankës Botërore.

Me pakon e fundit të masave kundër krizës, përfshimë kategoritë e rrezikuara sociale të qytetarëve, në radhë të parë 35.000 përfitues të ndihmës minimale të garantuar. Si mbështetje në krizën energjetike, prej muajit prill kemi subvencionuar çmimin e tregut të energjisë elektrike me 80% të çmimit real, për të gjitha amvisëritë. Po të mos ishte ky subvencionim, qytetarët do të paguanin pesë herë më shumë fatura të energjisë elektrike.

Masa vlen edhe për 72,000 mikro kompani, të vogla dhe të mesme që punësojnë 98% të punonjësve në shtet dhe që ndodhen në tregun e rregulluar, ku punojnë shumica e të punësuarve në shtet.

Miratuam edhe vendim sipas të cilit shkollat fillore dhe të mesme publike, kompanitë nga industria ushqimore dhe ndërmarrjet publike nga fusha e menaxhimit të ujërave mund të lidhin kontratë me EMV Shitje dhe të kenë energji elektrike më të lirë. Për herë të parë në 70 vite, ne aktivizuam të gjitha kapacitetet energjetike nacionale në dispozicion për prodhimin vendor të energjisë elektrike.

Gjithashtu qytetarët dhe ekonomia mund të instalojnë fotovoltaikë shumë shpejt dhe me efikasitet në kushte të favorshme. Askush nuk e priste që në muajin më kritik të janarit, në vend të importit, të eksportonim energji elektrike.

Burimet e ripërtërishme të energjisë elektrike tashmë janë një realitet në Evropë. Por ne në vend duam të arrijmë përparimin evropian në një kohë më të shkurtër. Kjo është arsyeja pse ne filluam të krijojmë një Qendër të Energjisë së Gjelbër në Evropë. Sepse vendi ynë ka potencialet natyrore: diell, erë dhe ujë. Kemi 280 ditë me diell çdo vit, që është mbi mesataren evropiane. Potenciali për ndërtimin e termocentraleve diellore dhe prodhimin e përgjithshëm dhe të plotë të energjisë nga burimet e ripërtërishme është i madh.

Edhe ne si Qeveri jemi fokusuar edhe në sigurimin e energjisë së brendshme në këtë mënyrë dhe vetëm për një vit në vend janë ndërtuar termocentrale të reja me mbi 152 megavat kapacitet të instaluar për prodhimin e energjisë elektrike nga burimet e ripërtërishme. Vitin e kaluar Komisioni Rregullator i Energjisë ka dhënë 267 leje për prodhimin e energjisë elektrike të gjelbër.

Këto investime kanë një kontribut të rëndësishëm në transformimin dhe pavarësinë e energjisë.

Këto termocentrale të reja që prodhojnë energji elektrike nga dielli, era, uji dhe biogazi që janë ndërtuar brenda një viti janë të barabarta me kapacitetet energjetike që janë ndërtuar prej vitesh si HEC Kozjak, HEC Sv.Petka dhe parku i erës Bogdanc.

Me kapacitetet e ndërtuara vetëm në vitin 2022 mund të mbulohen nevojat e 65700 amvisërive, me konsum mesatar të energjisë elektrike.

PËR të ditur saktësisht, me energjinë nga BURIMET E RITËRTËRISHME të instaluara në vitin 2022, mund të plotësohen nevojat e amvisërive nga gjashtë qytete të vendit: Ohri, Tetova, Kratovë, Krusheva, Kriva Pallanka dhe Sveti Nikolla.
Dhe kjo vetëm për 1 vit. Kështu kontribuojmë në uljen e çmimit të energjisë elektrike.
Dhe kjo vetëm për 1 vit. Kështu kontribuojmë në uljen e çmimit të energjisë elektrike.

Por edhe në hapjen e vendeve të reja të punës për inxhinierë dhe për personel nga aktivitetet dhe shërbimet përkatëse; në turizmin e gjelbër; në bujqësinë ekologjike

Gjëja më e rëndësishme nga të gjitha është se transformimi i gjelbër do t'i mundësojë vendit tonë të ketë pavarësi nacionale energjetike dhe do të na japë siguri për zhvillim të parashikueshëm të ekonomisë.

Konkretisht, deri në fund të këtij viti 2023, në sistemin energjetik maqedonas presim të instalohen rreth 300 megavat termocentrale fotovoltaike, përmes investimeve me ndihmën e institucioneve financiare multilaterale dhe kreditorëve dypalësh.

Krahas asaj që është instaluar vitin e kaluar, do të kemi një kapacitet të instaluar të burimeve të ripërtëritshme të energjisë të barabartë me kapacitetin që ka sot REK Bitola.

Gjithashtu, në korniza të angazhimit për mbrojtjen e standardit jetësor të qytetarëve, Qeveria mori vendim për kufizimin e marzhit të produkteve ushqimore bazë, me qëllim kufizimin e rritjes së çmimeve të ushqimeve. Për herë të parë që nga pavarësia e vendit, edhe kjo Qeveri iu përkushtua prioriteteve në bujqësi, për të siguruar prodhimin vendor të ushqimit.

Për këtë qëllim, ne miratuam një Plan nacional të prodhimit ushqimor, me të cilin inkurajojmë bujqit të përdorin çdo tokë të punueshme.

Ky doli të ishte vendimi i duhur, sepse tashmë kemi rritur sipërfaqet e prodhimit të grurit prej 15 mijë hektarësh. Së bashku me bujqit krijuam një model të ri subvencionimi, me të cilin ndër të tjera i drejtojmë bujqit se cilat kultura të prodhojnë, sipas nevojave të shtetit.
Dhe në vitin 2022 arritëm të pastrojmë plotësisht të gjitha detyrimet e papaguara ndaj bujqve, në mënyrë që për herë të parë, këtë vit 2023, shteti të fillojë pa detyrime të papaguara ndaj bujqit.

Me Buxhetin e vitit 2023 kemi siguruar: 250 milionë euro për masat kundër krizës, 1,2 miliardë euro për pensionistët, 57,5 milionë euro më shumë për transfertat në komuna, 63 milionë euro më shumë për shërbimet shëndetësore, 800 milionë euro për shpenzimet kapitale. Mund të numërohet akoma.

Por, në interes të kohës do të ndalem këtu dhe do t'i përgjigjem disa komenteve se: rrogat, pensionet, investimet, ndihmat shtetërore po rriten, por çfarë do të thotë kjo kur ka edhe kosto më të larta jetese. Për të gjithë ata që marrin mbështetjen e shtetit, kjo do të thotë vërtet shumë.

Sepse sfidat ishin reale edhe nëse nuk kishte ndihmë shtetërore, po të kemi parasysh se në vendet e zhvilluara në botë mbylljet e kompanive dhe pushimet masive ndodhin gjatë krizës botërore. Këto arritje që theksova po ndodhin edhe në krahasim me vitet kur nuk pati pasoja të krizës ekonomike botërore në vend. Por më pas paratë shkuan në stiropore, në pallate, në Belize.

Sot paratë shkojnë për qytetarët. Të gjitha këto fakte janë për këtë.

Prandaj, do të ishte mirë, kur dikush të vendos nëse dhe sa përparojmë ne si vend - të fillojmë nga kjo - për sa i përket ndryshimit, se si është bërë krahasimi vitin e kaluar, këtë vit. krahasuar me vitet e kaluara.

Të nderuar,

Dua të theksoj edhe disa gjëra kryesore.

Investitorët duan siguri dhe një klimë të parashikueshme investimi. Dhe investimet dhe vendet e reja të punës janë rezultat i vendimeve të guximshme dhe të mençura që i morëm kur Republika e Maqedonisë së Veriut u bë anëtare e NATO-s. Ne siguruam sigurinë e vendit dhe siç thamë, ky hap tashmë kontribuon ekonomikisht – dhe atë në kohën specifike në të cilën jetojmë.

Ne do të sigurojmë më tej përparimin e vendit me integrimin evropian dhe anëtarësimin në Bashkimin Evropian.

Kjo Qeveri, në korrik të vitit të kaluar, mori vendime të reja të guximshme dhe të mençura, me të cilat pas 17 vitesh të statusit të marrë kandidat, falë vendimit të deputetëve në Kuvendin maqedonas, filluam bisedimet me Unionin.

Tashmë kemi marrë këstin e parë të mbështetjes buxhetore nga BE-ja për të përballuar pasojat e krizës botërore, në vlerë prej 80 milionë euro.

Dhe ky është vetëm një tregues për solidaritetin në Evropë kur bëhet fjalë për përballimin e krizave të çfarëdo natyre dhe çfarë do të thotë të jesh pjesë e familjes së madhe evropiane.

Kjo do të thotë mbështetje për zhvillimin përmes fondeve evropiane, do të thotë një treg më i madh në të cilin kompanitë do të mund të konkurrojnë, do të thotë zhvillim i ekonomisë, do të thotë më shumë vende pune për qytetarët dhe paga më të larta, do të thotë standard evropian, do të thotë institucione që punojnë sipas parimeve evropiane - do të thotë cilësi evropiane e jetës. Pra, Evropë - por Evropë këtu në vend, në Republikën e Maqedonisë së Veriut.

Prandaj, në vitin 2023 vazhdojmë me qasjen strategjike dhe projektet e shumta të planifikuara për të cilat kemi hapur mundësi të reja. Por projekti më i rëndësishëm për të ardhmen e qytetarëve dhe të vendit është projekti evropian, për të cilin ne kemi hapur edhe mundësi dhe i cili i hap rrugë realizimit efikas, sipas standardeve evropiane, të të gjitha projekteve të tjera.

Për këtë qëllim, bëj thirrje për sjellje të përgjegjshme, në emër të së ardhmes së mirë të të gjithëve dhe të vendit tonë. Jemi në fazën e skriningut dypalësh, i cili po ecën me sukses dhe të cilin duhet ta përfundojmë para fundit të këtij viti.
Nëse do t’i hapim kapitujt brenda procesit të bisedimeve është diçka që varet nga ne. Në këtë vit, 2023, kemi shansin më të madh deri më tani për të përshpejtuar bisedimet dhe deri në vitin 2030 objektivisht dhe realisht Republika e Maqedonisë së Veriut do të bëhet anëtare e Bashkimit Evropian.

Ne i filluam bisedimet me një gjuhë maqedonase plotësisht të mbrojtur, e me të edhe identitetin maqedonasdhe kjo tashmë është e qartë. Për të gjithë jashtë dhe shpresoj për të gjithë dashamirësit në vend.

Gjuha maqedonase është e njohur dhe e pranuar në mënyrë të barabartë mes gjuhëve evropiane, dëshmi konkrete për këtë është Marrëveshja e nënshkruar tashmë me FRONTEKS.

Respektimi, vlerësimi, përforcimi dhe avancimi i gjuhës maqedonase dhe i identitetit maqedonas varet më së shumti nga ne, këtu në vend. Historia, tradita dhe gjuha jonë që kemi trashëguar nga të parët tanë dhe për të cilat janë dhënë shekuj sakrificash të mëdha, askush dhe asnjëherë nuk mund ta merr.

Ne kemi historinë, kulturën, traditën tonë maqedonase përmes së cilave njihemi si popull i veçantë, si shtet i veçantë në Evropë dhe në botë. Dhe a duhet ta debatojmë këtë në vend, a duhet të lejojmë që këto themele tona të sulmohen nga jashtë, por edhe nga brenda, nga individë dhe struktura të etur për para dhe pushtet, për të cilët asgjë nuk është e shenjtë dhe gjithçka i nënshtrohet parasë! Sigurisht që jo! Unë, Qeveria dhe të gjithë qytetarët do të jemi një mburojë e vetme dhe e përbashkët për mbrojtjen dhe garantimin e identitetit unik nacional maqedonas!

Në vendin tonë jetojnë qytetarë në mënyrë të barabartë shqiptarë, turq, serbë, vlleh, romë, boshnjakë, si dhe të tjerë, me të cilët ndërtojmë me sukses një shoqëri të barabartë për të gjithë, dhe kjo na bën tepër të veçantë dhe shembull të bashkëjetesës, diçka që është gjithashtu praktikuar nga kombet që janë pjesë e BE-së. Nëse më duhet të flas për marrëdhëniet me Republikën e Bullgarisë, do të flas për këtë, sepse këtu nuk ka asgjë për takt.
Ne jemi të përkushtuar për marrëdhënie të mira fqinjësore, në frymën e vlerave evropiane. Maqedonia e Veriut garanton dhe u mundëson të gjithë popujve dhe të gjithë qytetarëve që jetojnë në këtë tokë dhe që e konsiderojnë vendin si shtëpinë e tyre, t'i ushtrojnë të drejtat e tyre të papenguara. Dhe këtë e kemi treguar dhe dëshmuar në veprim shumë herë më parë. Ne jemi krenarë për shoqërinë tonë multikulturore, jemi krenarë që jemi Evropa në miniaturë. Kështu ishte, kështu është, kështu do të jetë.
Një çështje tjetër është se atje po përgatiten për zgjedhje të reja parlamentare dhe se, si kudo, ka individë të cilët përmes retorikës nacionaliste dhe populiste përpiqen të fitojnë shikueshmëri.
Ndoshta ka edhe përpjekje për të dëmtuar jo vetëm marrëdhëniet dypalëshe, por edhe unitetin në Evropë, të cilin lufta në Ukrainë e ka vënë në dukje veçanërisht dhe që duhet të sigurohet përmes zgjerimit të mëtejshëm të Bashkimit.
Prandaj, të gjithë do të kujdesemi për punën tonë. Detyra jonë është të mbrojmë identitetin kombëtar, stabilitetin dhe sigurinë e vendit dhe të mundësojmë përparim. Ne e bëjmë atë.
Dhe duke qenë se jemi rojtarë të shenjtë të së kaluarës, nuk do të lejojmë askënd të kërcënojë agjendën tonë evropiane dhe të ardhmen tonë të merituar evropiane. Në këtë vit 2023 pres një hap të ri përpara në integrimin evropian.
Besoj se mund të arrihet një shumicë parlamentare evropiane e cila do të sigurojë perspektiva evropiane. Këtë vlerësim e bazoj në faktin se shumica dërrmuese e qytetarëve në vend, në zgjedhjet e fundit parlamentare, ia dhanë besimin subjekteve politike pro-evropiane, të cilat formuan një Qeveri pro-evropiane.
Dhe kjo qeveri pro-evropiane, që unë drejtoj, do të vazhdojë të punojë sipas pritshmërive të shumicës së qytetarëve, dhe këto janë mënyra evropiane e jetesës në shtëpi dhe integrimi i vendit në Bashkimin Evropian.
Ky synim strategjik, i vendosur nga pavarësia e shtetit dhe shanset për anëtarësim në BE, nuk kanë qenë kurrë më të mëdha dhe më realiste se sot. Prandaj, para nesh është një vit që do të testojë pjekurinë e të gjithë liderëve politikë dhe të gjithë deputetëve në Parlament.
Ne jemi një shtet civil multietnik, një demokraci shumë-etnike funksionale e suksesshme, shembull në rajon dhe në Evropë, dhe duke shtuar bashkësi të reja etnike në kushtetutë nuk do të humbasim asgjë.
Unë flas hapur për sfidat e vitit 2023, sepse duhet të merren vendime të zgjuara. Po, është e vështirë të marrësh vendime të arsyeshme në kohë provokimesh të paarsyeshme. Por sjellja e dikujt flet për personin që e zbaton atë sjellje. Nëse e ulim nivelin, nëse i nënshtrohemi atyre provokimeve, që e kanë këtë qëllim - atëherë kemi humbur. Ne kemi lejuar të fitojnë profiterët, populistët, njerëzit pa vlera, morale dhe etikë.
I kemi lënë vend armiqve maqedonas!
Dhe ne qytetarët e respektuar, të gjithë ne, nuk guxojmë, nuk mund dhe nuk duhet të humbim më shumë kohë për disfata dhe qëndrim në vend! Duhet, duam dhe duhet të punojmë për fitoret e përditshme, optimizmin, arsyen, pritshmëritë pozitive! Dhe për sot, dhe për nesër! Dhe prandaj fitorja jonë shtetërore dhe kombëtare, qytetarë të respektuar, varet vetëm nga ne.
E kuptoj kujdesin dhe dyshimet.
Unë gjithashtu kam një familje që jeton këtu dhe e dua vendlindjen time.
Por unë nuk mund dhe nuk do të pranoj që dikush të përfitojë politikisht në kurriz të perspektivës së qytetarëve dhe shtetit. Unë thashë, pjesën më të madhe të këtij viti kam qenë në mesin tuaj, qytetarët - dhe i dëgjoj nevojat tuaja. Nuk janë zgjedhje të parakohshme konstante, nuk janë marifete politike, nuk janë bllokime në parlament, nuk është një jetë në kriza, në pesimizëm dhe dëshpërim! Jo, në asnjë mënyrë!
Ata kërkojnë nga qytetarët tanë pritshmëri reale dhe të justifikuara për përmirësimin e cilësisë së jetës - këtu, në shtëpi, në vendin tonë. Qytetarët duan stabilitet, duan dhe rregull, duan përparim dhe zgjidhje, duan një jetë realisht më të mirë!
Është e realizueshme. Republika e Maqedonisë së Veriut do të vazhdojë në rrugën evropiane, me reformat e nevojshme në të gjitha fushat dhe do të jetë anëtare e barabartë e Bashkimit Evropian. Është tashmë një proces i pakthyeshëm.