Kovaçevski: Pas 40 vitesh pritje, Manastiri fiton ngrohje qendrore - ndërtojmë një vend të pavarur nga energjia, një lider rajonal në tranzicion energjetik
Kryetari i Qeverisë së Republikës së Maqedonisë së Veriut, Dimitar Kovaçevski, mori pjesë dhe mbajti fjalim në ngjarjen me rastin e përfundimit të punimeve të ndërtimit të tubacionit të ngrohjes nga REK Manastir në Manastir dhe fillimit të aktiviteteve për ndërtimin e rrjetit të ujësjellësit të ngrohjes në Manastir.
“Ky projekt kapital bëhet realitet pas 40 vitesh, i dëshiruar që kur u ndërtua REK Manastir”, theksoi Kryeministri Kovaçevski.
Ky projekt, siç theksoi Kryeministri, sipas rëndësisë dhe madhësisë së tij, radhitet në rangun e sekuestrimit të REK Manastirit, Strezhevës dhe objekteve të tjera kapitale me rëndësi thelbësore për Manastirin.
“Ky projekt kapital është realizuar me 39 milionë euro mbështetje nga KFW Banka gjermane, si dhe 7 milionë euro shtesë nga mjetet vetanake të ShA EEM dhe do të sjellë përfitime të shumta të cilat do të ndjehen nga të gjithë qytetarët. Në mënyrë intensive po punohet nga viti 2021 dhe sistemi duhet të vihet në funksion gjatë sezonit të ngrohjes 2025/2026”, tha Kryeministri Kovaçevski.
Traseja e tubacionit të ngrohjes kalon edhe përmes Novacit dhe Mogillës, dy komuna rurale, në të cilat banorët merren kryesisht me bujqësi, dhe tubi i ngrohjes do të ofrojë një mundësi për ngrohjen e serave dhe objekteve bujqësore dhe në këtë mënyrë do të sigurojë mbështetje shtesë për zhvillimin e bujqësisë në rajon.
“Punojmë sipas planit dhe në mënyrë strategjike, realizojmë projekte që me vite të tëra mbaheshin në sirtarë, për shkak se nuk ishin të menduara dhe të vendosura mirë, siç ndodhi me këtë projekt, i cili më parë ishte ekonomikisht i padobishëm dhe i papranueshëm nga pikëpamja mjedisore, tha Kryeministri Kovaçevski, i cili theksoi zgjidhjet e arritura për sfidat ekzistuese.
Janë zgjidhur me shpronësim marrëdhëniet pronësore dhe juridike përgjatë trasesë së tubacionit të ngrohjes. Projekti i një rëndësie të jashtëzakonshme për Manastirin, Novacin dhe Mogillën është ekologjik dhe nëse paraprakisht ishte planifikuar të ketë nënstacion për ngrohje në hyrje të Manastirit, që do të punojë me naftë, tani është zgjidhur me nënstacion të gazit natyror. Dhe, siç theksoi Kryeministri, është zgjidhur dilema më e madhe për qëndrueshmërinë afatgjatë të tubacionit të ngrohjes.
“Me ndryshimet e fundit të projektit, të bëra para fillimit të realizimit të tij, siguruam të ardhmen e ngrohjes, pavarësisht se nga çfarë resursi do të prodhojë energji elektrike REK Manastir”, tha kryeministri Kovaçevski.
Qeveria, siç sqaroi kryeministri, ka një plan për REK Manastir, duke pasur parasysh se tranzicioni energjetik i REK Manastir është prioriteti më i lartë për zhvillimin e përgjithshëm të rajonit të Pellagonisë. Kryeministri bëri të ditur se është planifikuar ndërtimi i një termocentrali të ri të kogjenerimit të gazit natyror, i cili në të ardhmen do të mund të funksionojë edhe me hidrogjen.
“Për këtë tashmë po bashkëpunojmë me një nga gjigantët më të mëdhenj amerikanë në këtë industri dhe tashmë janë duke u zhvilluar bisedime konkrete. Ky termocentral me gaz do të zëvendësojë një nga termoblloqet ekzistuese. Përveç kësaj, studimet e fizibilitetit për termocentralet e reja fotovoltaike mbi 300 MW në minierën e vjetër në REK Manastir, prodhuesi ynë më i madh i energjisë elektrike nga qymyri, janë në fazën përfundimtare. Këto projekte zhvillohen falë asistencës teknike që marrim nga institucionet financiare ndërkombëtare BERZH dhe KFW, të cilëve u jemi mirënjohës për mbështetjen e tranzicionit energjetik në Maqedoninë e Veriut. Pres që në fillim të vitit 2024 të zgjidhet kompania që do të ndërtojë termocentralin e parë fotovoltaik 20 MW në REK Manastir dhe të fillojë tranzicionin energjetik. Deri në fund të vitit të ardhshëm, termocentrali do të jetë në funksionim dhe funksionalitet në rrjet”, shtoi kryeministri Kovaçevski dhe theksoi edhe një herë se punëtorët e REK Manastir nuk duhet të kenë frikë për të ardhmen e tyre, por përkundrazi REKManastir ka të ardhme. REK Manastir do të prodhojë energji elektrike për Maqedoninë e Veriut.
Drejtori i përgjithshëm i Sh.A. EMV, Vasko Stefanov theksoi se qytetarët e Manastirit do të marrin ngrohje nga REK Manastir, me çka do të zvogëlohet konsumi i energjisë elektrike dhe do të zvogëlohen faturat për ngrohje të institucioneve dhe banesave, si dhe vuri në dukje përfitimet mjedisore të ngrohjes.
“Me vendosjen e këtij lloji të ngrohjes, ngrohja e derivateve ndotëse në masë të madhe do të dalë jashtë përdorimit, si në institucione ashtu edhe në shtëpi”, tha Stefanov.
“SHA.EMV vazhdon të lëvizë drejt skenarit të gjelbër dhe do të përpiqet që në të ardhmen të jetë një vend i pavarur energjetik, i cili prodhon energji elektrike dhe termike nga burimet e ripërtëritshme të energjisë”, tha Stefanov.
Drejtori i SHPKNJP “Ngrohtorja Manastir”, Goran Kozarov tha se "Manastiri po merr një sistem ngrohjeje që është projektuar të funksionojë në mënyrë të pavarur dhe të sigurojë energji termike prej 100 MW".
Përfundimi i rrugës së gypit të ngrohjes nga REK Manastir në Manastir, siç tha drejtori Kozarov, vazhdon nëpër rrugët e Manastirit dhe në 18 muajt e ardhshëm parashihet të ndërtohen 10.5 kilometra tub ngrohje nëpër Manastir.
Në manifestim u vlerësua se realizimi i ngrohjes së Manastirit është dëshmi se “nëse punohet shumë, nuk ka qëllim të paarritshëm”.