Qeveria e Republikës së Maqedonisë së Veriut e shqyrtoi dhe konfirmoi tekstin e Propozim-ligjit për ndihmë financiare të kategorive të rrezkuara sociale të qytetarëve, për ballafaqim me krizën energjetike dhe të çmimeve, i propozuar nga Ministria e Punës dhe Politikës Sociale, me të cilën u miratua vendim qeveritarë.
Ky Propozim-ligji i rëndësishëm, që nënkupton mbështetje financiare shtetërore për kategoritë më të të rrezkuara të qytetarëve për t'u përballur me efektet e zgjatura të krizës së energjisë dhe çmimeve, Qeveria po e dërgon në Kuvendin e Republikës së Maqedonisë së Veriut me propozim për shqyrtim dhe të miratohet pas një procedure të shkurtuar.
Zgjidhja e propozuar ligjore rregullon përfituesit e mbështetjes financiare dhe shumën, mënyrën e dhënies dhe pagesës së mbështetjes financiare për kategoritë e rrezikuara sociale të qytetarëve.
Përfitues të përkrahjes financiare të ofruar në përputhje me Propozim-Ligjin janë personat nga kategoria e rrezikuar sociale e qytetarëve, përkatësisht:
shfrytëzuesit e shtesës së veçantë; shfrytëzuesit e së drejtës për kompensim për shkak të invaliditetit; prindër vetëushqyes, të cilët janë shfrytëzues të regjistruar të asistencës minimale të garantuar; shfrytëzuesit e së drejtës së pensionit deri në 19.000 denarë; nxënësit e arsimit fillor dhe të mesëm, familjet e të cilëve kanë të ardhura totale mujore prej pagave neto deri në 50.000 denarë dhe studentët që jetojnë jashtë vendit të studimit.
Përkrahja financiare për shfrytëzuesit e shtesës së veçantë, shfrytëzuesit e së drejtës për kompensim për shkak të aftësive të kufizuara dhe prindër vetëushqyes, të cilët janë shfrytëzues të regjistruar të ndihmës minimale të garantuar – është paraparë në shumën prej 2.000 denarë në muaj, për një periudhë prej pesë muajsh, duke filluar nga dhjetori 2023.
Mbështetja financiare për shfrytëzuesit e pensionit deri në 19.000 denarë, për një periudhë pesë mujore, po ashtu është paraparë të fillojë nga dhjetori 2023 dhe të arrijë: 3.000 denarë në muaj për përfituesit e pensionit të cilët kanë realizuar të ardhura në bazë të pensionit në nivel mujor që nuk kalon 14.000 denarë në muajin paraprak të muajit në të cilin paguhet përkrahja financiare.
Nga 2.000 denarë në muaj për shfrytëzuesit e pensionit të cilët kanë realizuar të ardhura në bazë të pensionit mujor në shumë prej 14.001 denarë deri në 16.000 denarë në muajin paraprak të muajit në të cilin bëhet pagesa e përkrahjes financiare dhe 1.500 denarë në muaj për shfrytëzuesit e pensionit të cilët kanë realizuar të ardhura në bazë të pensionit mujor në shumë prej 16.001 denarë deri në 19.000 denarë në muajin paraprak të muajit në të cilin paguhet përkrahja financiare.
Mbështetja financiare për nxënësit e arsimit fillor dhe të mesëm, familjet e të cilëve kanë të ardhura totale mujore prej pagave neto deri në 50.000 denarë, është planifikuar të jetë 1.200 denarë për nxënësit e arsimit fillor, gjegjësisht 1.800 denarë për nxënësit e arsimit të mesëm për një periudhë gjashtë muaj, duke filluar nga muaji dhjetor 2023.
Përkrahja financiare për studentët që jetojnë jashtë vendit të studimit jepet në shumën e biletës mujore për komunikacion ndërqytetës nga vendbanimi i studentit deri në vendin e studimit, në shumë jo më pak se 600 denarë dhe jo më shumë se 1200 denarë për. muaj, për një periudhë shtatë mujore, duke filluar nga muaji dhjetor 2023.
Pagesa e mbështetjes financiare për: shfrytëzuesit e shtesës të veçantë; shfrytëzuesit e të drejtës për kompensim për shkak të invaliditetit; prindër vetëushqyes, të cilët janë të regjistruar si shfrytëzues të ndihmës minimale të garantuar dhe shfrytëzues të së drejtës për pension deri në 19.000 denarë, është paraparë të realizohet pa parashtruar kërkesë nga shfrytëzuesit, në bazë të të dhënave nga evidenca e Qendrave të Punës Sociale dhe Fondi për Sigurim Pensional dhe Invalidor, për të drejtën e ushtruar në muajin paraardhës të muajit në të cilin bëhet pagesa e mbështetjes financiare. Data e pagesës së mbështetjes financiare, shtojnë ata, është paraparë të shpallet në ueb faqet e Sekretariatit të Përgjithshëm të Qeverisë, Ministrisë së Punës dhe Politikës Sociale, Fondit për Sigurim Pensional dhe Invalidor dhe Ministrisë së Arsimit dhe Shkencës jo më vonë se data 5 e muajit për muajin aktual.
Për fitimin e të drejtës për mbështetje financiare për nxënësit e arsimit fillor dhe të mesëm, familjet e të cilëve kanë të ardhura totale mujore prej pagë neto deri në 50.000 denarë, Ministria e Arsimit dhe Shkencës publikon thirrje në ueb faqen e saj, e cila është paraparë të zgjasë 7 ditë nga dita e shpalljes dhe së bashku me thirrjen duhet të shpallen edhe dokumentet përkatëse të aplikimit. Aplikimi dorëzohet në shkollën ku nxënësi është i regjistruar. Për studentët që nuk kanë aplikuar ose nuk i kanë plotësuar kushtet për të marrë mbështetje financiare në thirrjet e mëparshme, është planifikuar që Ministria e Arsimit dhe Shkencës të shpallë thirrje çdo muaj, jo më vonë se dita e 5-të e muajit, dhe çdo thirrje zgjat 7 ditë nga dita e publikimit.
Për fitimin e të drejtës së mbështetjes financiare për studentët që jetojnë jashtë vendit të studimit, Ministria e Arsimit dhe Shkencës pritet të publikojë një thirrje në faqen e saj të internetit, brenda 7 ditëve nga dita e publikimit. Për të marrë mbështetjen financiare, studenti regjistrohet në aplikacionin e-uslugi.mon.gov.mk dhe fut dhe dorëzon të dhëna dhe dëshmi të cilat janë të nevojshme. Ministria e Arsimit dhe Shkencës, pas kontrollit të të dhënave dhe provave, brenda 5 ditëve pune nga dita e aplikimit të studentit për mbështetje financiare, do të përcaktojë statusin e kërkesës së pranuar ose të refuzuar për mbështetje financiare në vetë aplikimin.
Për studentët që nuk kanë aplikuar ose nuk i kanë plotësuar kushtet për të marrë mbështetje financiare në thirrjet e mëparshme, Ministria e Arsimit dhe Shkencës është paraparë të shpallë thirrje çdo muaj, për një periudhë 7-ditore nga dita e shpalljes, dhe jo më vonë se dita e 5-të e muajit. Projektligji parashikon detyrimin e universiteteve shtetërore që çdo muaj, më së voni deri në datën 10 të muajit, të dorëzojnë në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës listën e studentëve me kohë të plotë për muajin e kaluar, për të kontrolluar të dhënat.
Për studentët që nuk kanë aplikuar ose nuk i kanë plotësuar kushtet për të marrë mbështetje financiare në thirrjet e mëparshme, Ministria e Arsimit dhe Shkencës është paraparë të shpallë thirrje çdo muaj, për një periudhë 7-ditore nga dita e shpalljes, dhe jo më vonë se dita e 5-të e muajit. Në propozim-Ligjin është paraparë obligim i universiteteve shtetërore që çdo muaj, më së voni deri në datën 10 të muajit, të dorëzojnë në Ministrinë e Arsimit dhe Shkencës listën e studentëve me kohë të plotë për muajin e kaluar, për të kontrolluar të dhënat.
Qëllimi i Propozim-Ligjit për mbështetje financiare për kategoritë e rrezikuara sociale të qytetarëve, për përballimin e krizës së energjisë dhe çmimeve, është të ofrojë mbështetje financiare për kategoritë e rrezikuara sociale të qytetarëve.